دیوان خاقانی سراسر مشحون است از انواع اساطیر حماسی، عاشقانه، دینی، طبیعی و آسمانی که همه در این دیوان کاربرد فراوان دارند و به همین دلیل، خاقانی را می توان شاعر اسطوره ها نامید. پژوهش حاضر با عنوان نقد اسطوره شناختی در دیوان خاقانی با تکیه بر عناصر حماسی است که در دو قسمت تدوین شده است. در قسمت اول که مقدمه ی پژوهش است به تعریف اسطوره، وجوه مشترک و تفاوت های اساسی اسطوره با دیگر انواع روایت، اسطوره در عصر جدید و پیشینه ی تحقیق پرداخته ایم. در قسمت دوم تمامی عناصر اسطوره ای حماسی که در دیوان خاقانی به کار رفته و شامل اسطوره های بشری و غیر بشری می باشد با شرح و تجزیه و تحلیل آورده شده است. روش کار در این پژوهش اسنادی و تحلیل محتوا است؛ به این صورت که با مراجعه به منابع و مآخذ موجود به بررسی تمام اسطوره های حماسی به کار رفته در دیوان پرداخته ایم. با بررسی های انجام شده به این نتیجه رسیدیم که: ?. عناصر اسطوره ای و حماسی در دیوان خاقانی اهمیت ویژه ای دارند که بسامد کاربرد آنها این موضوع را تائید می کند. ?. خاقانی به این عناصر بیشتر از همان نگاه دیگران و گذشتگان نگریسته و خود دخل و تصرف چندانی بجز چند مورد اندک، در مورد آنها ننموده است. ?. شیوه ی استفاده ی او از عناصر با صراحت است و اگر غیر مستقیم و به صورت تشبیه و استعاره است صراحت آن به گونه ای است که معنای اسطوره کاملا قابل دریافت است. نتایج جزئی و دقیق تر، در قسمت نتیجه گیری بیان شده است.