نام پژوهشگر: سمیه درفشان

بهینه سازی شرایط به منظور جلوگیری از قهوه ای شدن و القای کالوس در رقم شیرین پوست سفید انار(punica granatum)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده کشاورزی 1391
  سمیه درفشان   غلامحسین داوری نژاد

یکی از موانع موجود در کشت درون شیشه ای انار، تراوش فنول ها است. خنثی سازی و حذف فنو ل های آزادشده در محیط کشت که باعث قهوه ای شدن محیط کشت و از بین رفتن ریزنمونه می گردد اولین اقدام ضروری درکشت بافت انار محسوب می شود. در این تحقیق اثر شستشو، جذب کننده ها شامل زغال فعال (1،2و3 گرم بر لیتر)، پلی وینیل پیرولیدین (1 و 2گرم بر لیتر)، مواد آنتی اکسیدان نظیر اسید اسکوربیک (1?0، 200 و300 میلی گرم بر لیتر) و تیمار ترکیبی پلی وینیل پیرولیدین (1 گرم بر لیتر)+واکشت ریزنمونه ها (1، 2 و 3 بار به فاصله هر2? ساعت) بر کنترل قهوه ای شدن ریزنمونه برگ رقم شیرین پوست سفید انار در طرح کاملا تصادفی مورد بررسی قرار گرفت. تیمارهای شستشو، جذب کننده ها و اسید اسکوربیک هیچ تاثیری در کنترل قهوه ای شدن نشان ندادند و تنها تیمار ترکیبی پلی وینیل پیرولیدین + واکشت ریزنمونه ها سه بار به فاصله هر2? ساعت، قهوه ای شدن محیط کشت و ریزنمونه را کنترل کرد. دراین پژوهش، اثر اکسین های مختلف (نفتالین استیک اسید، توفوردی و پیکلورام) در غلظت های (2 و? میلی گرم برلیتر) به تنهایی و در ترکیب با بنزیل آدنین (1 و ?/2 میلی گرم برلیتر) در محیط کشت msحاوی یک گرم بر لیترpvp بر القای کالوس از ریزنمونه برگنیز بررسی شد. بهترین واکنش برای کالوس زایی(100درصد) در محیط کشت حاوی2 میلی گرم بر لیتر نفتالین استیک اسید بدست آمد و در تیمارهای ترکیبی با بنزیل آدنین، القای کالوس قابل توجهی مشاهده نشد. ساختار کالوس در تیمار نفتالین استیک اسید، نرم و آبکی به رنگ سبز مایل به سفید بود در حالیکه تیمار توفوردی و پیکلورام کالوس هایی به صورت گالی و کرم رنگ تولید کردند. در آزمایش مربوط به تعیین بهترین سطح هورموننفتالین استیک اسید، اختلاف معنی داری بین تیمارهای 3 و ? میلی گرم برلیتر نفتالین استیک اسید با حداکثر القای کالوس (72درصد) مشاهده نشد ولی بیشترین وزن تر کالوس در تیمار 5 میلی گرم بر لیتر نفتالین استیک اسید (43/0 گرم) بدست آمد. اثر جایگزینی 2 گرم بر لیتراسیدگلوتامیک با نیترات آمونیوم در افزایش وزن خشک کالوس، نیز بررسی شد. نتایج نشان داد بدلیل بروز پدیده قهوه ای شدن محیط کشت های حاوی اسید گلوتامیک، القای کالوسدر هیچ یک از آنها مشاهده نشد. در آزمایش پرآوری کالوس، بیشترین پرآوری کالوس در تیمار ترکیبی نفتالین استیک اسید با بنزیل آدنین مشاهده شد. ساختار کالوس در تیمار نفتالین استیک اسید بعد از واکشت اول و دوم کاملا متفاوت بود.به طوری که بعد از واکشت اول، کالوس نرم و آبدار ولی بعد از واکشت دوم ترد و شکننده شد.بیشترین وزن تر و خشک کالوس در آزمایش پرآوری کالوس به ترتیب 43/0 گرم و 04/0 گرم در تیمار ترکیبی2 میلی گرم بر لیتر نفتالین استیک اسید و 1 میلی گرم بر لیتر بنزیل آدنین بدست آمد.