دادگاه اروپایی حقوق بشر:سازوکار منطقه ای حمایت از حقوق بشر عادل نظری راد کنوانسیون اروپایی صیانت از حقوق بشر و آزادیهای اساسی مصوب سال1950 میلادی و پروتکلهای بعدی تکمیلی آن، یک سند منطقه ای در قلمرو شورای اروپا در زمینه حقوق بشر به شمار میرود. در این کنوانسیون یک دادگاه فراملی به منظور نظارت بر عملکرد دولتهای عضو در پیروی از اصول مندرج در کنوانسیون در زمینه حفظ حقوق بشر پیش بینی گردیده است. تشکیل یک دادگاه در منطقه اروپا که به طور مستقل به مسأله نقض اصول حقوق بشر در کشورهایاین قاره بپردازد به عنوان یک مکانیزم منطقهای حمایت از حقوق بشر، ابتکاری است که نیم قرن از قدمت آن میگذرد. با توجه به تأسیس دادگاههای مشابهی در مناطق آمریکا و آفریقا و گسترش رویکرد حمایت منطقهای از حقوق بشر در قالب تصویب و تأسیس دادگاههایاین چنینی، بررسی صلاحیت، تشکیلات وتشریفات رسیدگی حاکم بر دادگاه اروپایی حقوق بشر میتواند به شناخت بیشتر ساختار و ماهیت تأسیس آن رهنمون گردد و ازاین رهگذر، میتوان به چهارچوب پیشنهادی مناسبی جهت تعمیم و ارائه به دیگر مناطق تحت حاکمیت حقوق بین الملل از جمله منطقه آسیا و اقیانوسیه رسید. کلیدواژه: کنوانسیون، دادگاه اروپایی، ساز و کار منطقهای، حقوق بشر