نام پژوهشگر: ساجده صاحبی

بررسی میزان جیوه در موی صیادان منطقه تالاب بین المللی هامون
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه بیرجند - دانشکده کشاورزی 1391
  ساجده صاحبی   محمدرضا رضایی

عناصر سنگین با ورود به اکوسیستم های آبی موجب کاهش فعالیت های بیولوژیکی شده و عوارض متعددی را در بدن آبزیان به وجود می آورند، برخی از این عناصر در مقادیر کم برای بدن آبزیان ضروری هستند (مانند آهن، مس و روی) اما عناصری مانند جیوه، سرب و کادمیم در مقادیر کم هم برای آبزیان سمی هستند. در بین منابع مختلف غذا های دریایی، مصرف ماهی، منبع اصلی ورود جیوه به بدن انسان است. مو به عنوان یک بافت بیو لوژیک محل تجمع عناصر نادر است. در منطقه سیستان، به دلیل وجود تالاب بین المللی هامون و همچنین ذخایر عظیم آب (چاه نیمه ها)، ماهی نقش مهمی در رژیم غذایی ساکنان منطقه دارد و در صورت وجود جیوه بالاتر از حد استاندارد، یافته های این تحقیق، هشداری جدی برای ساکنان منطقه در مورد مصرف ماهی تلقی می گردد. بررسی حاضر در فاصله فروردین ماه 89 تا فروردین 90 انجام گرفت. برای این مطالعه ابتدا 30 نفر از صیادان و 10 نفر از افراد عادی به طور تصادفی انتخاب شدند. سپس به هر نفر پرسشنامه ای حاوی سوالاتی از قبیل سن، قد، وزن، مصرف سیگار، مصرف لبنیات، مصرف ماهی و... داده شد. روش بکار گرفته شده برای آماده سازی نمونه ها، روش هضم اسیدی، پیشنهاد شده استاندارد متد (standard methods، 2005) برای نمونه های بیولوژیک بوده است. در نهایت نمونه ها برای سنجش از دستگاه جذب اتمی مدل perkin-elmer (aa 3030) و تکنیک بخار سرد استفاده شد. بر اساس نتایج این تحقیق میانگین غلظت جیوه در کل افراد ?g/g 629/1بود. همچنین میانگین غلظت جیوه به تفکیک در گروه صیادان (به طور مداوم ماهی مصرف می نمودند) ?g/g 903/0±930/1 و در گروه شاهد ?g/g 658/0 ±967/0 بود. تفاوت معنادری بین مصرف ماهی و میزان جیوه مو در موی افراد منطقه وجود داشت(02/0 p=). همچنین در این مطالعه به بررسی تأثیر متغیرهای مختلف از قبیل سن، قد، وزن، مصرف سیگار، لبنیات و ... بر میزان غلظت جیوه موجود در موی سر افراد در منطقه مطالعاتی نیز پرداخته شده است.