نام پژوهشگر: ولی اله نوبخت
ولی اله نوبخت عزیزاله بهشتی
یک سری از بسپارهای کوئوردیناسیونی cu(i)، zn(ii) و ag(i) با استفاده از لیگاندهای دودندانه پلساز انعطاف-پذیر با اتم های دهنده ی نیتروژن در حضور آنیون های تیومتال [ms4]2- (m=w, mo) و تیوسیانات تهیه شده و با استفاده از تکنیک های پیشرفته ی کریستالوگرافی اشعه ی ایکس، طیف سنجی مادون قرمز و ماوراء بنفش، پراش اشعه ی ایکس پودری (pxrd)، آنالیز عنصری و حرارتی، به طور کامل مورد شناسایی و بررسی قرار گرفته است. لیستی از 20 بسپار کوئوردیناسیونی تهیه شده در زیر آمده است: [ws4cu2bbd]n (1) [ws4cu5br3(bbd)2]n (8) [zn(ncs)2bbd]n (15) [ws4cu3i(bbd)1.5]n (2) [ws4cu3br(bbd)1.5]n (9) {[zn(bib)2](clo4)2}n (16) [mos4cu3i(bbd)1.5]n (3) [cu2(?3-i)2(bbd)]n (10) {[ag(µ-bbd)]so3cf3}n (17) [ws4cu4(ncs)2(bbd)2]n (4) [cu2(?3-br)2(bbd)]n (11) [ag(µ-bbd)no3]n (18) [ws4cu4(ncse)2(bbd)2]n (5) [cu2(scn)2(bbd)]n (12) [agscn(µ-bbd)]n (19) [ws4cu5i3(bbd)2]n (6) {[cu(?-bbd)1.5](pf6)}n (13) {[ag3(scn)(no3)( bbd)3]no3}n (20) [ws4cu5cl3(bbd)2]n (7) [zni2bbd]n (14) ساختار تمام ترکیبات ذکر شده به جز ترکیب (4)، (5)، (7) و (8) با استفاده از تکنیک کریستالوگرافی اشعه ی ایکس شناسایی شده است. اثر عوامل مختلف از جمله: نسبت مولی لیگاند به فلز، نوع فلز مرکزی، حلال مورد استفاده و شرایط مختلف واکنش و هم چنین نوع لیگاند همراه، بر روی ساختار و توپولوژی بسپارهای حاصل، مورد بررسی قرار گرفته است. لیگاند تیوسیانات در ساختار بسپارهای مختلف، شیوه های کوئوردیناسیونی متفاوتی را نشان می دهد که برخی از آن ها بسیار نادر بوده و پیش از این تنها چند نمونه از آن گزارش شده است. لیگاند انعطاف پذیر bbd نیز صورت بندی های متفاوتی از آرایش آنتی-آنتی-آنتی تا گوچ-آنتی-گوچ را نشان می دهد. به عنوان یک نتیجه ، شیوه ی کوئوردیناسیونی لیگاند تیوسیانات و نوع صورت بندی لیگاند انعطاف پذیر bbd، اثر تعیین کننده ای بر روی ساختار بسپارهای کوئوردیناسیونی حاصل دارد. در مورد بسپارهای هتروتیومتالیک مس (i)، نسبت مولی cu(i) به لیگاند تیومتال و استفاده از dmf به عنوان حلال واکنش، نقشی بسیار تاثیرگذار بر روی ساختار نهایی را نشان می دهد. بسپارهای کودوردیناسیونی هتروتیومتالیک مس (i) (9-1)، دارای واحدهای خوشه ای چند هسته ای متفاوت [ms4cun] (m=w or mo; n=2-5] در ساختار خود می باشد و هر یک از آن ها، معماری ساختاری متفاوتی را نشان می دهد. ترکیب [ws4cu5i3(bbd)1.5]n (6)، اولین بسپار خوشه ای هتروتیومتالیک شش هسته ای است که تاکنون تهیه شده و ساختار آن با استفاده از تکنیک کریستالوگرافی اشعه ی ایکس تعیین شده است. خواص تبادل آنیون و تبدیل ساختاری در بسپارهای کوئوردیناسیونی ag(i) مورد بررسی قرار گرفته است که این ترکیبات تبدیلات ساختاری برگشت پذیر یا غیربرگشت پذیر جالب 1d?2d و 2d?2d را نشان می دهند.
آمنه احمدی طاهره صداقت
با توجه به اهمیت و پتانسیل کاربردی تیوسمی کاربازون ها و کمپلکس های فلزی آن ها، در این کار تحقیقاتی سنتز، مطالعات طیفی، شناسایی ساختاری و بررسی فعالیت ضد باکتریایی یک لیگاند تیوسمی کاربازون و سیزده کمپلکس جدید گزارش شده است. پیریدوکسال تیوسمی کاربازون (h3l+cl-) از تراکم 4-فنیل تیوسمی کاربازید با پیریدوکسال هیدروکلرید تهیه شده و سپس کمپلکس های جدید [zn(oac)(h2o)hl].h2o، [cu(cl)hl].h2o، [ni(oac)(h2o)hl].h2o، [zn(imd)(cl)hl].h2o، [cu(imd)(cl)hl]، [ni(imd)(cl)hl] ، [zn(phen)hl]cl.2h2o، [cu(phen)(cl)hl].h2o، [ni(phen)(cl)hl].2h2o، [zn(bpy)(cl)hl].2h2o، [cu(bpy)hl]cl.2etoh، ni(bpy)(cl)hl].h2o و [ni(pph3)(cl)(h2o)hl].2h2o توسط واکنش ترکیب h3l+cl- با نمک های استات مس(ii)، استات نیکل(ii)، استات روی(ii) و همچنین با ni(pph3)2cl2 در حضور یا در غیاب بازهای هتروسیکل ایمیدازول، بای پیریدین و فنانترولین به عنوان لیگاندهای کمکی، سنتز شدند. کلیه ترکیبات سنتز شده توسط آنالیز عنصری و طیف سنجی ir, 1h nmr, uv-vis و آنالیز حرارتی مورد شناسایی قرار گرفتند. ساختار [zn(oac)(h2o)hl].h2o، [cu(cl)hl].h2o، [zn(imd)(cl)hl].h2o، [zn(phen)hl]cl.2h2o و [cu(bpy)hl]cl.2etoh همچنین به وسیله ی کریستالوگرافی اشعه ی ایکس تأیید گردید. در همه ی کمپلکس ها تیوسمی کاربازون دو پروتون از دست داده و به عنوان یک لیگاند سه دندانه از طریق نیتروژن آزومتین، اکسیژن فنولی و گوگرد تیولات کوئوردینه می شود. ساختار [zn(oac)(h2o)hl].h2o، [zn(imd)(cl)hl].h2o و [cu(bpy)hl]cl.2etoh هرم مربعی انحراف یافته، ساختار [cu(cl)hl].h2o مسطح مربعی و ساختار [zn(phen)hl]cl.2h2o بینابین هرم مربع القاعده و دوهرمی مثلثی است. این ساختارهای کریستالی توسط پیوندهای هیدروژنی بین مولکولی پایدار می شوند. فعالیت ضد باکتری لیگاند و کلیه کمپلکس ها به طور آزمایشگاهی در مقابل باکتری های گرم مثبت (باسیلوس سابتیلیس و استافیلوکوکوس اورئوس) و باکتری های گرم منفی (اشیریشیاکلای و سودوموناس آئروژینوزا) مورد ارزیابی قرار گرفت. کلیه ترکیبات در مقایسه با داروهای استاندارد فعالیت خوبی از خود نشان دادند.