نام پژوهشگر: زهرا مجیب
زهرا مجیب بهزاد برکت
اکثر افراد موافق این مطلب اند که تفکر و خوانش انتقادی در زمره مهارتهای اساسی به شمار می روند.با این وجود آنها با روشهای مناسب جهت بهبود این توانایی ها آشنایی ندارند.در این میان بسیاری از انگلیسی آموزان ایرانی نیز آموزش کافی در زمینه ی تفکر و خوانش انتقادی،مباحثه منطقی و یا بیان استدلالی عقایدشان را دریافت نمی کنند.در امتداد مطالعات انجام شده در کلاس های آموزش زبان انگلیسی که اهمیت خوانش انتقادی و به کارگیری متون ادبی را تایید می کنند (ویدوسن1983،والاس 2005) ،این تحقیق به کار بستن عملی روش خواننده محور در آموزش داستان های کوتاه به انگلیسی آموزان ایرانی مورد بررسی قرار میدهد.در این رویکرد از دفتر ثبت وقایع که فرصت های مناسبی جهت خوانش انتقادی متون ادبی ارائه می کرد استفاده شد.دفتر ثبت وقایع ابزاری ساده و مستقیم است که زبان آموزان را به کشف و ورود به افکار و احساساتشان هنگامی مشغول به خواندن یک اثر ادبی هستند،تشویق می کند.روش متداول سنتی و رویکرد جدید خواننده محوردر آموزش داستان های کوتاه انگلیسی در دو کلاس سطح متوسط زبان انگلیسی در یکی از آموزشگاههای زیان در شهر رشت به کار برده شد.در گروه آزمایش(n=29)،رویکرد خواننده محور دنبال شد که در آن دانش آموزان ملزم به داشتن دفتر ثبت وقایع بودند و در این گروه مدرس تنها نقش راهنما را ایفا می کرد.در مقابل در گروه کنترل(n=28)،مدرس مرکز اصلی کلاس بود و زبان آموزان را جهت رسیدن به یک تفسیر"درست" از داستان هدایت می کرد.یک پرسشنامه جهت سنجش توانایی خوانش انتقادی انگلیسی آموزان ایرانی پس از بررسی سوالات ارائه شده توسط محققان در این زمینه و مشورت خواستن از اساتید مربوطه با درجه ی اعتبار 85%(کرنباخ،( ?=0.85 تدوین شد.این پرشسنامه شامل 30 سوال و 5 گزینه برای هر سوال بود که در ابتدای تحقیق به دو گروه ارائه شد.پس از آن زبان آموزان بر روی 8 داستان کوتاه که 20 ساعت آموزش در کلاس را در پی داشت کار کردند. داستان در شکل کامل و اصلی خود ارائه شدند.محقق بر آن بود تا تفاوتها را در زمینه ی خوانش انتقادی،انگیزه برای مطالعه ی بیشتر متون ادبی انگلیسی و نیز توانایی درک مطلب دو گروه را بررسی کندنتایج نشان دادند که هر دو گروه در خوانش انتقادی داستان کوتاه پیشرفت قابل توجهی داشتند،گرچه تفاوت بین دو گروه به لحاظ آماری معنی دار نبود.همچنین در مقایسه با ابتدای تحقیق هر دو گروه تفاوت معنی داری برای مطالعه ی بیشتر متون ادبی نشان دادند.در پایان گروه آزمایش عملکرد بهتری در زمینه ی درک مطلب نشان داد.