نام پژوهشگر: منصوره ترویجی
منصوره ترویجی سید مهدی بنی هاشمیان
ویروس تریستزای مرکبات (citrus tristeza virus)، مهم ترین بیماری ویروسی مرکبات در کشور است. امروزه به دلیل عدم اعمال قرنطینه، تبادل مواد گیاهی در داخل استان مازندران به راحتی صورت می گیرد و باعث گسترش ویروس تریستزا در کل مازندران شده است. به منظور ردیابی و بررسی الگوی پراکنش این بیماری در غرب استان مازندران، نهالستان های دارای نارنگی انشو واقع در شهرستان های رامسر، تنکابن، عباس آباد و چالوس مورد بررسی قرار گرفتند. ردیابی ویروس از طریق آزمون ایمیونوپرینت (dtbia) با استفاده از آنتی بادی های پلی کلونال شرکت بیوربا انجام گردید. از بین 63 نمونه نهال انشو در 16 نهالستان، 12 نهال آلوده از طریق تست ایمیمونوپرینت مشخص گردید. این موضوع حضور و پراکنش ویروس تریستزا در منطقه غرب مازندران را ثابت می کند. پس از تعیین آلودگی، دو جدایه ویروس تریستزا به ترتیب از منطقه کترا به دلیل تبادل فراوان مواد گیاهی و دیگری از رامسر که غربی ترین منطقه استان مازندران می باشد، انتخاب شدند و از نظر خصوصیات بیولوژیکی و مولکولی با سویه r2c (کنترل مثبت) از شرق مازندران مورد بررسی قرار گرفتند. به منظور تعیین خصوصیات بیولوژیکی هر سه سویه کترا، رامسر و r2c، بر روی پنج گیاه محک کی لایم، نارنج، گریپ فروت/رافلمون، اوریکالمون/رافلمون، پاین اپل/نارنج پیوند شدند. پس از ظهور علائم، سویه r2c در هر دو گروه زردی گیاهچه (sy) و ساقه آبله ای (sp) قرار گرفت و سویه ای شدید در نظر گرفته شد، سویه کترا در گروه ساقه آبله ای متوسط و سویه رامسر در گروه ساقه آبله ای خفیف قرار گرفت. به منظور تعیین خصوصیات مولکولی سه سویه مورد نظر، rna ویروس استخراج و پس انجام آزمون rt-pcr، محصول pcr برای توالی یابی به شرکت bioneer کره جنوبی فرستاده شد. از مقایسه توالی سویه های مورد نظر با توالی سویه های مشابه در بانک ژن مشخص شد، سویه r2c، 95% با سویه 5 و 7 علوی، سویه کترا 99% با سویه tn1 خطابی و سویه رامسر 95% با سویه های فروتن، شباهت دارند، بنابر شواهد موجود، به دلیل عدم اعمال قرنطینه مناسب منشا سویه های ردیابی شده، شرق مازندران بوده است.