نام پژوهشگر: محمد فراس العضل

بازنمایی سرزمینهای عربی در انیمیشن های غربی- پروژه عملی: ساخت فیلم «حنظله»
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس - دانشکده هنر و معماری 1390
  محمد فراس العضل   محمد علی صفورا

امروزه فیلم های کارتونی به عنوان یکی از تولیدات مهم رسانه ای محسوب می شوند که فرهنگ غربی از طریق آنها به صورت القای چگونگی اندیشه، باورها و الگوهای زندگی مردمان ارائه یا ترویج می گردد. عوامل موثر در پیدایش دیدگاه غرب نسبت به شرق بطور کلی و بطور ویژه جهان عرب را باید از سده های دور مورد بررسی قرار داد زیرا که بررسی مولفه های هنرهای تصویری غربی که درباره اعراب و سرزمین شان ساخته شده است غالبا آمیخته با برتری طلبی بوده است. محتوای این هنرهای تصویری در بسیاری مواقع نادرست بوده و حتی در برخی مواقع منحرف کننده اند. پرسش اصلی در این پایان نامه این است که شخصیت یک فرد عربی چگونه در کارتون های غربی به تصویر کشیده می شود؟ در این تحقیق با رویکرد پژوهش کیفی و به صورت توصیف و تحلیل داده های گرد آوری شده به روش کتابخانه ای و مشاهده فیلم ها وکارتونها انجام گرفته است و در یک بررسی تاریخی، چهره واقعی اعراب، زبان آنها و همچنین شرح سرزمین عربی و طبیعت خاص آن ارائه شده است که در مقابل، رسانه های غربی به گونه ای تخیلی و دور از واقعیت از آن به تصویر کشیده اند. چارچوب نظری این پایان نامه بر اساس مطالعات فرهنگی ادوارد سعید، نسبت به بازنمایی خیالی سرزمین اعراب در فرهنگ و اندیشه غربیان وطرح مفاهیم" خود" و "دیگری" استوار است. نتایج به دست آمده در این پایان نامه نشان می دهد که نحوه بازنمایی شرق در رسانه های تصویری مانند سینما و انیمیشن به چندین روش طبقه بندی می شود: مرحله اول؛ نگاه کلاسیک غرب به خاورمیانه است که ملهم از کتابهایی دینی بوده و سیاستهای استعماری با آن همراه است. در مرحله دوم؛ پس از جنگ جهانی دوم کم کم دولت های خاورمیانه ای که مستعمره انگلیس و فرانسه بودند آزاد شدند. رسانه های تصویری غرب غالبا در این مرحله؛ اعراب را کثیف، وحشی و شهوت ران نشان می دادند. در مرحله سوم؛ پس از انقلاب اسلام در ایران و ظهور اندیشه اسلامی انقلابی و رشد گروه های جهادی، اعراب در فیلمها و انیمیشنها به صورت تروریست های خشونت طلب بازنمایی شدند. در مرحله چهارم پس از واقعه 11 سپتامبر و حمله آمریکا به عراق و افغانستان، اعراب و مسلمانان به صورت تهدید کننده های تمدن مسیحی بازنمایی شده اند و این طور القا می گردد که یک جنگ صلیبی جدید آغاز شده است. بالاخره در مرحله پنجم با تغییر سیاستهای جنگ طلبانه، غرب کوشیده است فیلم هایی بسازد که از زشت نمایی مسلمانان خود داری شود و تفاوتخای فرهنگی اعراب ومسلمانان پذیرفته گردد .