نام پژوهشگر: غیث جیراوند

آسیب شناسی ثبات سیاسی در جمهوری اسلامی ایران
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی - دانشکده حقوق و علوم سیاسی 1390
  غیث جیراوند   غلامرضا خواجه سروی

این تحقیق بدنبال شناخت آسیب هایی است که به ثبات سیاسی در جمهوری اسلامی وارد می شود، است. شناخت این آسیب ها، به پایداری نظام نوپای اسلامی کمک شایانی خواهد نمود. دست یابی به ثبات سیاسی برای نظام جمهوری اسلامی برای رسیدن به اهداف مورد نظر از اهمیت بالایی برخوردار است به همین دلیل می بایست نظام جمهوری اسلامی تمهیداتی را جهت رسیدن به ثبات سیاسی از نوع سخت و نرم بیندیشد. نظام جمهوری اسلامی از همان ابتدای شکل گیری با چالش ثبات سیاسی درگیر بوده که در طی این رساله آسیب های ثبات سیاسی از سال 1358 تا 1388 مورد بررسی قرار داده شده است. همچنین دوران 37 ساله حکومت محمدرضا شاه (پهلوی دوم) جهت بهره برداری سنتی از آن برای جمهوری اسلامی مورد بررسی قرار گرفته است. ثبات سیاسی به دو نوع سخت و نرم تقسیم می شود. در راستای شناخت آسیب های ثبات سیاسی، نظام جمهوری اسلامی را در مقاطع مختلف (از سال 1358 تا 1388) مورد بررسی قرار دادیم. در دوران ده ساله ابتدایی (تا سال 1368)نظام جمهوری اسلامی را، بیشتر درگیر آسیب های سخت دیدیم که بدین منظور نظام جهت ایجاد ثبات سیاسی با ساختار سازی سیاسی یعنی با نهادسازی، تأسیس مراکز قدرت سیاسی جدید و تأسیس و تقویت ساختار نظامی به مقابله با این آسیب پرداخت و توانست ثبات سیاسی سخت را محقق سازد. از سال 1368 تا 1388نظام جمهوری اسلامی را بیشتر درگیر ثبات سیاسی نرم بوده و چالش های سخت در آن به مقدار زیادی کم شده بود. از آنجا که ثبات سیاسی نرم نیز دارای شاخص های متعددی است، مناسب دیده شدکهآسیب هایی از نوع اقتصادی، فرهنگی، ارزشی- اعتقادی و کارآمدی را در طول این دوره زمانی که شامل دولت هاشمی رفسنجانی، خاتمی و 4 ساله اول احمدی نژاد است، مورد بررسی قرار داده شود، تا تحلیل واقع بینانه تر و به دور از کلی گویی در مورد آسیب های نرم وارد شده در ثبات سیاسی در طول این دوره بدست آورده شود. نتایج بدست آمده، از این بررسی نشان داد که نظام جمهوری اسلامی نتوانسته است به نحوه مطلوب و شایسته ،کارآمدی خود را به نمایش بگذارد و در زمینه انجام کارویژه های خود روند رو به رشدی را داشته باشد که این امر بر ثبات سیاسی نرم نظام اثر گذار بوده است. همچنین در طول این 30 سال دشمنان خارجی نقش فعالی در ایجاد اشکال مختلف بی ثباتی سیاسی ایفا نموده اند. در مجموع آنچه از تحلیل و بررسی 30 سال ثبات سیاسی نظام جمهوری اسلامی به دست آمده نشان می دهد که تهدیدات ثبات سیاسی، از آسیب و تحلیل سخت شروع و به طرف آسیب و تهدید نرم سوق پیدا کرده است، که در حال حاضر آسیب نرم جایگاه برجسته ای در آسیب های وارده به ثبات سیاسی نظام یافته که این آسیب بالفعل بوده در حالیکه همچنان امکان آسیب سخت برای نظام بصورت بالقوه وجود دارد.