نام پژوهشگر: شبنم نجفی اصلی پاشاکی

استخراج تتراسایکلین از خون و ادرار توسط جاذب اختصاصی آپتامری و بررسی آلفا و بتای هورمون گنادوتروپین جفتی انسانی به کمک دستگاه طیف سنج تحرک یونی با منبع یونیزاسیون الکترواسپری (esi-ims)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه صنعتی اصفهان - دانشکده شیمی 1391
  شبنم نجفی اصلی پاشاکی   تقی خیامیان

روشی که در این پایان نامه ارائه شده، جهت اندازه گیری تتراسایکلین در نمونه های بیولوژیکی، ادرار و پلاسمای خون انسان قابل انجام می باشد. استفاده از جاذب های آپتامری در استخراج فاز جامد، عامل اصلی در اندازه گیری گزینشی با حساسیت بالای این ماده است. همچنین بکارگیری دستگاه esi-ims جهت آنالیز، منجر به افزایش حساسیت و کاهش زمان آنالیز می شود و شرایط لازم برای اندازه گیری این دارو در نمونه های بیولوژیکی را فراهم می آورد.در کار تحقیقاتی دوم، آنالیز کمی هورمون گنادوتروپین جفتی انسانی، آلفا، بتا و فرم نوترکیب آن به طور مستقیم و بدون تبدیل به پپتید توسط دستگاه طیف سنج تحرک یونی انجام شد. هر کدام از این گونه ها با داشتن دنباله ی اسید آمینه ی متفاوت و منحصر به فرد خود، پیک های متفاوتی می دهند. اندازه گیری این هورمون در ادرار زنان باردار به عنوان شاخصی از سن، سلامت و بررسی آینده ی بارداری حائز اهمیت است. همچنین اندازه گیری فرم های آلفا و بتای هورمون در خون و ادرار بیماران سرطانی و افراد مستعد به سرطان منجر به تشخیص زودهنگام سرطان و بررسی پیشرفت بیماری می شود. با توجه به اهمیت بالینی هورمون و زیرشاخه هایش، طیف تحرک یونی مربوط به هر کدام از این گونه ها در شرایط بهینه ی دستگاهی بدست آمد که در مقایسه با طیف های دوبعدی جرمی ارائه شده در مقالات، حضور مجموعه ای از یون های باردار چندگانه برای هر کدام از گونه ها به اثبات رسید. علت ایجاد این یون های باردار چندگانه، حضور اسید آمینه هایی با قابلیت پروتونه شدن است. همچنین طیف تحرک یونی مربوط به فرم های نوترکیب و تخلیصی بتا متفاوت است که به تفاوت در ساختار ترکیبات برمی گردد. بتای تخلیص شده با داشتن سر نیتروژن گلیکان دردسترس و ساختار سه بعدی متفاوت، 4 پیک نشان می دهد در حالی که فرم نوترکیب به واسطه ی غیرفعال بودن سر نیتروژنی خود 3 پیک نشان می دهد. آنالیز فرم نوترکیب در ادرار ورزشکاران، در آزمایش های تائید دوپینگ استفاده می شود. در نهایت آنالیز کمی هورمون های مد نظر برای نخستین بار در شرایط بهینه ی الکترواسپری انجام شد و پارامترهای تجزیه ای برای هر گونه بدست آمد. طیف های تحرک یونی گونه ها هیچ گونه همپوشانی با یکدیگر ندارند به همین دلیل ims به عنوان یک ابزار تجزیه ای جدید برای آنالیز این ترکیبات قابل استفاده است. پس از مقایسه ی نتایج بدست آمده برای حد تشخیص و گستره ی خطی این هورمون ها با سایر روش های رایج، مشخص شد که روش ارائه شده در این پایان نامه می تواند با مزیت گستره ی خطی و حد تشخیص مناسب، سادگی و سرعت بالای آنالیز در تشخیص زودهنگام سرطان و بررسی رفتار بیماری و پاسخ های درمانی، به کار رود