نام پژوهشگر: سوده کاظمی مهرجردی

استخراج، خالص سازی و شناسایی خواص پلی ایزوپرن با سیس بالا از شیرابه درخت انجیر
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده علوم 1391
  سوده کاظمی مهرجردی   غلامحسین ظهوری

ماده اولیه برای تولید الاستومرها لاستیک طبیعی است. اولین ماده شناخته شده به عنوان لاستیک پلی ایزوپرن استخراج شده از شیره ی درخت هوآی برزیلی است. پلی ایزوپرن یکی از پرکاربردترین پلیمرهای مورد استفاده در صنعت، از جمله صنعت لاستیک سازی می باشد. در این پروژه، لاستیک طبیعی موجود در شیرابه درخت انجیر استخراج و سپس عملیات خالص سازی روی آن انجام گرفت. ساختمان لاستیک طبیعی خالص شده به دقت توسط تکنیک های اسپکتروسکوپی (ft-ir, 1h nmr, 13c nmr) مورد بررسی قرار گرفت. بررسی ها نشان داد پلی ایزوپرن حاصله دارای مقادیر زیادی ایزومر سیس?1،4 (87% -80 %) می باشد که قابل مقایسه با پلی ایزوپرن استخراجی از شیره ی درخت هوآی برزیلی (98% سیس) می باشد. برخی خواص فیزیکی?مکانیکی از قبیل tg ( oc9/24-) و وزن مولکولی (g/mol 103×3368/1=mn و g/mol 103×5421/4=mw) روی پلی ایزوپرن خام بررسی گردید. از پلی ایزوپرن استخراجی در ساخت چسب استفاده گردید؛ خواص این چسب با دو نوع چسب موکت [بر پایه پلی (استایرن?بوتادین)] و چسب سراجی (بر پایه پلی کلروپرن) تولید شرکت صنایع شیمیایی و تولیدی سامد (چسب مشهد) مقایسه گردید. نتایج حاصل نشان داد که چسب مذکور دارای خواصی مشابه با خواص چسب موکت [بر پایه پلی (استایرن?بوتادین)] می باشد. همچنین از پلی ایزوپرن استخراجی از شیرابه درخت انجیر در ساخت لاستیک استفاده شد و پس از ساخت آمیزه مناسب بعضی خواص این لاستیک از قبیل استحکام کششی، ازدیاد طول در نقطه پارگی، سختی، مقاومت در برابر پارگی، مانایی فشار، ایجاد ترک توسط ازون و فرسودگی مورد ارزیابی قرار گرفت و این خواص با خواص لاستیک بر پایه nr تولید شده توسط شرکت بسپار سازه توس مقایسه گردید. نتایج نشان داد که این خواص مکانیکی و شیمیایی لاستیک بر پایه پلی ایزوپرن استخراجی از شیرابه درخت انجیر تا حدود زیادی شبیه به لاستیک بر پایه nr هوآ می باشد. به طورکلی با توجه به نتایج حاصل از این پروژه و همچنین مصرف روز افزون لاستیک طبیعی در زندگی بشری، می توان تا حدودی به پلی ایزوپرن استخراجی از شیرابه درخت انجیر به عنوان یک منبع جایگزین برای nr نگریست.