نام پژوهشگر: هوشنگ نظری کیا
هوشنگ نظری کیا عباس حسنی
گیاهان در طول دوره رشد خود پیوسته بوسیله عوامل نامساعد محیطی تحت تاثیر قرار می گیرند. بعضی از این عوامل نامساعد مانند تنش خشکی رشد و نمو را در گیاهان محدود می کنند. سالیسیلیک اسید یک ترکیب فنلی است که در حال حاضر به عنوان یک تنظیم کننده شبه هورمونی در گیاه شناخته شده است. نقش سالیسیلیک اسید در پاسخ به مکانیسم-های دفاعی در برابر عوامل زنده و غیر زنده می باشد. زیتون(olea europaea) درخت دایم سبز بوده و متعلق به تیره زیتون ( oleaceae) و دارای برگ های ضخیم و چرمی و از درختان میوه مناسب مناطق مدیترانه ای است همچنین، این درخت متحمل به خشکی است. در راستای انتخاب ارقام مقاوم به خشکی به منظور توسعه کشت باغات در مناطق خشک و نیمه خشک ایران تاثیر تیمار سالیسیلیک اسید بر روی برخی از خصوصیات مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی دو رقم نهال زیتون (کورونایکی و دزفولی) تحت شرایط تنش خشکی مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفت. نهال های سه ساله زیتون در یک آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی تحت تنش خشکی قرار گرفتند. نتایج پژوهش حاضر نشان داد که با افزایش سطح خشکی پارامتر های رشدی (به غیر از طول ریشه) همچنین ارتفاع نهال، تعداد و سطح برگ، تعداد و مجموع طول شاخه های جانبی، وزن تر و خشک ساقه، برگ، ریشه و شاخساره، قطر تنه، محتوی نسبی آب برگ، مقادیر کلروفیل، فتوسنتز خالص، تعرق و هدایت روزنه ای دچار کاهش معنی داری نسبت به شاهد شدند. دمای برگ، ضخامت برگ، تعداد روزنه، میزان انباشت پرولین، قند های محلول کل، پروتئین کل ، مالون دی آلدهید، گلایسین بتائین، آنزیم های کاتالاز، آسکور بات پراکسیداز، گایاکول پراکسیداز، افزایش پیدا کرد. بر اساس نتایج به دست آمده محتوی نسبی آب برگ، سطح برگ، دمای برگ، ضخامت برگ، مقادیر کلروفیل a، bوکل، تعرق ، پروتئین، آنزیم های کاتالاز و گایاکول پراکسیداز در رقم دزفولی بیشتر از رقم کرونایکی بود و همچنین ارتفاع نهال، تعداد برگ، قطر تنه، تعداد و مجموع طول شاخه های جانبی، هدایت روزنه ایی، گلایسین بتائین، قند های محلول کل و آنزیم آسکور بات پراکسیداز در رقم کرونایکی بیشتر از رقم دزفولی بود. کاربرد سالیسیلیک اسید باعث افزایش ضخامت برگ، ارتفاع نهال، تعداد برگ، تعداد و مجموع طول شاخه های جانبی، قطر تنه، دمای برگ، قند های محلول کل، مالون دی آلدهید، گلایسین بتائین، پروتئین کل و فعالیت آنزیم های کاتالاز، آسکور بات پراکسیداز، گایاکول پراکسیداز افزایش و کلروفیل bوکل، فتوسنتز خالص، تعرق، هدایت روزنه ایی، تعداد روزنه کاهش یافت. در مجموع یافته های پژوهش حاضر نشان داد که اثرات بازدارنده تنش خشکی بر رشد زیتون می تواند با محلول پاشی سالیسیلیک اسید کاهش داده شود. بر اساس نتایج به دست آمده، رقم دزفولی مقاومت بیشتری به خشکی نشان داد.