نام پژوهشگر: ناهید رجب زاده مغانی

بررسی ارتباط بین فراوانی منابع و توسعه مالی با توجه به شاخص حکمرانی خوب: مطالعه موردی کشورهای منتخب صادرکننده نفت
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده حقوق و علوم سیاسی و اقتصادی 1391
  ناهید رجب زاده مغانی   محمدعلی فلاحی

توسعه مالی نقش کلیدی در رشد اقتصادی کشورها ایفا می-کند. بنابراین شناخت عوامل تأثیر گذار بر توسعه مالی ضروری است. یکی از عوامل تأثیرگذار بر توسعه مالی فراوانی منابع است. فراوانی منابع از طریق مکانیزم های مختلفی بر توسعه مالی اثر می گذارد. این مکانیزم ها بیماری هلندی، کاهش اتکاء به درآمدهای مالیاتی، فساد و رانت جویی، کاهش سرمایه اجتماعی و انسانی، عدم شکل-گیری احزاب مستقل سیاسی و کاهش سطح دموکراسی می باشند؛ که در کشورهای برخوردار از فراوانی منابع اتفاق افتاده و زمینه را برای تضعیف و کاهش سطح توسعه مالی فراهم می نماید. اما با توجه به ادبیات نهادی، فراوانی منابع در کشورهایی سطح توسعه مالی را کاهش دهد که کیفیت نهادی در آن جامعه ضعیف باشد در غیر این صورت فراوانی منابع نمی تواند اثر منفی بر توسعه مالی بگذارد؛ چراکه مکانیسم های فوق الذکر، در کشورهای با کیفیت نهادی بالا کارکرد خود را از دست می دهند. در این مطالعه با استفاده از داده های تابلویی برای 22 کشور منتخب صادرکننده نفت، که براساس شاخص حکمرانی تفکیک شده اند، در طی دوره زمانی 1996-2009 به آزمون تجربی فرضیات موردنظر پرداخته می گردد. نتایج حاکی از آن است که در کشورهایی که از نظر شاخص حکمرانی وضعیت نامطلوبی دارند، ارتباط منفی و معنی داری بین فراوانی منابع و توسعه مالی وجود دارد. در کشورهایی که از نظر شاخص حکمرانی سطح متوسطی دارند، این ارتباط معنی دار نیست و در کشورهایی که از نظر شاخص حکمرانی وضعیت مناسب و مطلوبی دارند، این ارتباط کاملاً مثبت و معنی-دار است. بنابراین بهبود و اصلاح کیفیت نهادی در اقتصادهای نفتی ضروری به نظر می رسد تا بدین وسیله سطح توسعه مالی ارتقاء یافته و و در پی آن زمینه برای رشد و توسعه اقتصادی فراهم گردد.