نام پژوهشگر: اسماعیل قره داشی
اسماعیل قره داشی وحید تقی زاده
برای تعیین غلظت کشنده فلزات سنگین مس و سرب ماهیان سفید در 9 گروه (8 گروه آزمایشی و یک گروه شاهد در 3 تکرار) برای هر فلز، در معرض غلظت های مختلف از فلز مس و فلز سرب قرار گرفتند. نتایج بدست آمده نشان داد که میزان متوسط غلظت کشنده فلز مس روی ماهی سفید برای زمان های 24، 48، 72 و 96 ساعت به ترتیب 944/2، 756/2، 562/2 و 31/2 میلی گرم بر لیتر و برای فلز سرب 841/315، 456/298، 419/281 و 065/268 میلی گرم بر لیتر می باشد. در بررسی بافت آبشش سلول های اپیتلیال دچار هیپرپلازیا شده و در سلول های کلراید نیز تغییر شکل مشاهده شد. این آسیب ها با افزایش غلظت فلزات شدت بیشتری یافت، به طوریکه در غلظت های نهایی (5/3 میلی گرم بر لیتر فلز مس و 320 میلی گرم بر لیتر فلز سرب) بیشترین جداشدگی در لاملای اولیه و ثانویه مشاهده شد. سپس به منظور بررسی اثر فلزات مس و سرب بر روی رشد و برخی از پارامترهای خونی، ماهیان را در چهار گروه آزمایشی، شامل دو غلظت (11/0 و 23/0 میلی گرم بر لیتر) برای فلز مس و دو غلظت (4/13 و 8/26 میلی گرم بر لیتر) برای فلز سرب و یک گروه شاهد (فاقد فلز) قرار گرفتند، و به مدت 60 روز پرورش یافتند. اضافه کردن غلظت های تحت کشنده ی فلزات مس و سرب نشان داد که کاهش رشد در تیمارهای فلزی نسبت به گروه شاهد دارای اختلاف معنی دار می باشد (05/0>p). نتایج مربوط به پارامترهای خونی ماهیان سفید نشان داد که کاهش گلبول های سفید، گلبول های قرمز، هموگلوبین، هماتوکریت، آلبومین و پروتئین کل در تیمارهای فلزی نسبت به گروه شاهد دارای اختلاف معنی دار می باشد (05/0>p). همچنین افزایش گلوکز در تیمارهای فلزی نسبت به گروه شاهد معنی دار بود (05/0>p). این اختلافات در مورد فلز مس بیشتر بود.