نام پژوهشگر: سعید شمس الدینی نژاد
سعید شمس الدینی نژاد محمد جواد لیاقت دار
چکیده هدف از پژوهش حاضر، بررسی میزان موفقیت آموزش و پرورش در تربیت شهروندی دانش آموزان در ابعاد مختلف آن یعنی بعد اجتماعی، بعد فردی، بعد فرهنگی، بعد اقتصادی و بعد سیاسی از دیدگاه دبیران و مدیران مقطع متوسطه شهرکرمان در سال تحصیلی 91-90 و ارائه راهکارهای عملی جهت بهبود این فرایند بوده است. روش این پژوهش از نظر هدف، از نوع پژوهش های کاربردی و از نظر شیوه ی اجرا، روش توصیفی- پیمایشی بوده است. جامعه آماری پژوهش کلیه دبیران و مدیران مقطع متوسطه شهر کرمان شامل 1980 نفر دبیر و 72 نفر مدیر بوده است. نمونه این پژوهش شامل 53 مدیر و 302 نفر از دبیران شهر کرمان می باشند که به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای متناسب با حجم انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه استفاده شد که ضریب پایایی پرسشنامه با استفاده از روش آلفای کرونباخ 86/0به دست آمد و روایی محتوایی آن مورد تأیید متخصصان قرار گرفت. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار spss-16 استفاده شد. در سطح آمارتوصیفی از فراوانی، درصد و میانگین و در سطح آمار استنباطی از t تک متغیر، آزمون فریدمن، استفاده گردید. همچنین با استفاده از نرم افزار amos18 به برآورد و آزمون الگو های اندازه گیری (الگوهای عاملی تاییدی) و تحلیل مسیر پرداخته و در انتها یک مدل ساختاری ارائه شد. نتیجه کلی پژوهش بیانگر آن است که از دیدگاه مدیران و دبیران متوسطه، آموزش و پرورش در فرایند تربیت شهروندی دانش آموزان در ابعاد مختلف آن موفق نبوده است. همچنین نتایج نشان می دهد که بین نظرات دبیران و مدیران در خصوص میزان موفقیت ابعاد تربیت شهروندی در آموزش و پرورش، براساس جنسیت، تحصیلات و سنوات خدمتی آنها تفاوت وجود ندارد. نتایج حاصل از معادله ساختاری نیز نشان داد که شاخص های کلی نشان از برازش خوب الگو توسط داده ها دارد و هر پنج بعد تربیت شهروندی با تربیت شهروندی رابطه مثبت و معنی داری دارند که بالاترین ضریب همبستگی مربوط به بعد فرهنگی با 93/0 و پایین ترین ضریب همبستگی مربوط به بعد فرهنگی با 83/0 می باشد. مهمترین و اصلی ترین پیشنهاد این پژوهش آموزش شهروندی و ارتقای سطح آن از طریق گذاشتن دروسی در دوره های ابتدایی، راهنمایی و متوسطه با عنوان " آموزش شهروندی" می-باشد.