چکیده کلیله و دمنه یکی از کتاب های ارزشمند ادب فارسی و نمونه ای عالی از نثرفنّی است به همین دلیل مبنای کار این پژوهش بر تحلیل ساختار و محتوای داستان های آن است. ابتدا در این تحقیق به کلّیاتی راجع به کلیله و دمنه، ساختارگرایی، زبان شناسی و فرمالیست ها و نظریه های آن ها پرداخته می شود. سپس ادبیّات داستانی، ویژگی های قصّه، تفاوت قصّه و داستان کوتاه و پیشینه قصّه از ابتدا تا قرن ششم بررسی می گردد، در همین بخش توضیح مختصری درمورد تمدن های سومر، مصر، بابل، و ...در نهایت سلسله ی ساسانیان که هر کدام در پیدایش و گسترش قصّه نقش بسزایی داشته اند داده می شود؛ هزار افسان، طوطی نامه و کلیله و دمنه از جمله کتاب های معروف عهد ساسانی می باشد. در ادامه در مورد اصل، ریشه، منابع، باب ها و ترجمه های کلیله ودمنه توضیح مختصری داده و هم چنین خلاصه ی داستان ها آورده شده است. در آخرین فصلـ مهم ترین فصل این پژوهش ـ به ساختار و زبان شناسی ساختاری که به اهمیّت زبان به عنوان یک نظام و سیستم تأکید می کند، نظریه های هم نشینی ـ جانشینی، هم زمانی ـ درزمانی، نشانه شناسی سوسورـ-یشگام نظریه ی ساختارگرایی ـ بیان می گردد، پیشروان ساختارگرا از جمله ژرارزنت، توماشفسکی، میشل فوکو معرفی می شوند. نمودهای مختلف ساختار از جمله تقابل های دوگانه، آشنایی زدایی، برجسته سازی و هنجارگریزی آورده می شود. از آنجا که نصرالله منشی تضادهای جامعه عصر خود را نشان می دهد در جای جای این کتاب تقابل ها و تضاد های متنوع دیده می شود این نویسنده در انواع هنجارگریزی لفظی و معنوی آشنایی زدایی، آوردن صنایع لفظی و معنوی که جزئی از برجسته سازی است و نثر را زیبا و دلنشین می کند دستی توانا داشته است. در ادامه در بخش عناصرداستان دیده می شود که داستان های کلیله و دمنه بیشتر به قصّه و حتی گاهی اپیزود نزدیک است تا داستان کوتاه، غنیمت شمردن فرصت، انفاق، بردباری از جمله مضمون هایی است که نویسنده بر آن تأکید کرده و از حرص، طمع، حسادت و صفت های بد منع می کند.