چکیده : ناصرخسرو در حوزه ی زبان و تخیل شاعری شاخص است. همین که وی شعر را در خدمت مدح قرار نداده، زبان شعری او را از زبان دیگر معاصرانش متمایز کرده است. وی گاه با استفــــــاده از هنجارگریزی واژه هایی مخالف با زبان هنجار ساخته که خاصّ اوست وگاه با افزودن قاعده ای بر قواعد زبان هنجار واژه هایی جدید ساخته است. ترکیبات تازه و بی سابقه در دیوان او فراوان است. در حوزه ی تخیل نیز ناصرخسرو در استفاده از صور خیال خود را چندان به تکلف نینداخته؛ بلکه ضمن بیان مفاهیم فلسفی، اخلاقی و غیره از صور خیال به نحو بسیار زیبایی استفاده کرده است. علاوه بر این گاه ناصرخسرو از تصاویری استفاده کرده است که نه تنها شاعران قبل ازاو چنین تصاویری را به کار نبرده اند ، بلکه این تصاویر در دوره های بعد نیز تکرار نشده است. گاه نیز از تصاویری استفاده کرده که تا آن روزگار وی اولین کسی است که این تصاویر را به کار گرفته است حتی اگر این تصاویر در دوره های بعد تکرار شده باشد فضل تقدّم با اوست. این پژوهش در دو بخش ( تخیّل و زبان ) تدوین شده است: بخش اول یعنی تخیّل شامل چهار فصــل (تشبیه، استعاره، کنایه و مجاز ) است. همچنین بخـش دوم ( زبان) در چهار فصــل ( مقدمه، برجسته سازی، ، صرف، نحو تدوین شده است.