نام پژوهشگر: شیما شجاعی

روشهای تربیت مترجم حرفه ای با تاکید بر سرفصل دروس رشته مترجمی زبان انگلیسی در مقطع کارشناسی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه بیرجند - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1391
  شیما شجاعی   محمد حسین قرشی

ترجمه قدمتی به بلندای عمر بشر است. از بدو پیدایش بشر، ترجمه ابزاری برای ارتباط میان ملل بوده است. پیشرفت هر جامعه در گرو تبادل اطلاعات با جوامع دیگر است. فردی که عمل ترجمه را انجام میدهد، بالفطره مترجم نیست. حرفه ای شدن در امر ترجمه مستلزم تعلیم و آموزش در این حوزه است ،گرچه ضرورت تجربه و استعداد را نباید نادیده گرفت. تصور میشود که وظیفه ی خطیر تربیت مترجم بر عهده ی دانشگاه هاست. زیرا که موسسه ی دیگری در این امر دخیل نیست. تعلیم و تربیت نقش مهمی در شکوفایی مهارت و توانایی لازم در رشته ی مذکور بازی می کند. تعلیم و تربیت به عنوان امری مقدس و پیچده، شامل عوامل متعددی از قبیل استاد، دانش ، تجربه و روش تدریس وی، دانش و اطلاعات پیشین و انگیزه ی دانشجو، تعداد دانشجویان، محیط کلاس درس، مواد آموزشی، کتب درسی، سیلاب و برنامه ی آموزشی می شود. رشته ی مترجمی نقش مهمی در تربیت مترجم حرفه ای دارد، اما به نظر می رسد که فارغ التحصیلان این رشته به ندرت وارد بازار کار ترجمه می شوند. تصور می شود که دانشگاه ها در امر تربیت مترجم موفق عمل نمی کنند. تربیت مترجم باید بگونه ای سازمان دهی شود که دانش آموختگان این رشته توانایی ترجمه ی متون متفاوت را داشته باشند، اما شواهد خلاف این امر را ثابت می کنند. دیویس (36-35 :2004) اهداف ذیل را در امر تربیت مترجم مهم قلمداد می کند: تربیت مترجم کتبی و شفاهی، تعلیم و تربیت ویراستار نشر، آماده سازی دانش آموختگان برای ورود کار در عرصه های مطبوعات، صدا و سیما، تدریس زبان مادری و خارجی. مطالعه و بررسی تمامی عوامل موثر تربیت و آموزش خارج از حوصله ی این مبحث است. نگارنده صرفا به بررسی بازدهی و کارایی برنامه ی آموزشی و سرفصل دروس در مقطع کارشناسی پرداخته است. گروه برنامه ریزی درسی باید برنامه ی آموزشی را تدوین کنند که مطابق نیازهای دانشجوایان برای ورود به بازار ترجمه باشد. برنامه ی آموزشی که بهترین شکل ممکن طراحی شده باشد شامل اهداف تدریس، روش تدریس، شکوفایی مهارت و قابلیت های دانشجویان و دروس مورد نیاز می شود. به نظر می رسد که برنامه ی آموزشی به معرفی مفهوم نظری ترجمه، عمل ترجمه، روش و استراتژی های حل کردن مشکلات ترجمه می پردازد. بنا به نظر تامسون، برنامه ی آموزشی رشته ی مترجمی شامل عوامل متعددی مانند موضوعات ترجمه: ریاضی، علوم محض، علوم اجتماعی، اقتصاد و تجارت می باشد. در این تحقیق، بازدهی برنامه ی آموزشی تربیت مترجم از طریق نظرسنجی در مورد سرفصل دروس برآورد شده است. در این تحقیق 167 نفر شرکت کرده اند. 21 نفر از شرکت کننده ها اساتید دانشگاه، 49 نفر دانشجویان کارشناشی ارشد (فارغ التحصیلان رشته ی مترجمی) و 73 نفر ازدانشجویان سال آخر دوره ی کارشناسی رشته ی مترجمی زبان انگلیسی بوده اند. داده های تحقیق از طریق نرم افزار spss و روش توصیفی تحلیل شده اند. تحلیل داده ها حاکی از مفید بودن اکثر دروس در امر تربیت مترجم بوده اند. شرکت کننده ها روش تدریس، روش تحقیق و آزمون سازی زبان مرتبط در امر تربیت مترجم قلمداد نکرده اند.