نام پژوهشگر: زهرا حبیبی نیا
زهرا حبیبی نیا مجید رضایی بنفشه
امروزه بشر با دو بحران بزرگ یعنی آلودگی هوا ناشی از مصرف سوخت های فسیلی و روبه پایان بودن منابع انرژی مواجه است. استفاده از انرژی هسته ای به عنوان جانشینی برای سوخت های فسیلی با توجه به صرف هزینه های هنگفت و پسماندهای خطرناکی که نیروگاه های هسته ای تولید می کنند چندان موفقیت آمیز نبوده است. اما انرژی خورشیدی به عنوان یک منبع انرژی پاک و ارزان و در دسترس مطرح است. برای برآورد میزان تابش در ایستگاههای فاقد آمار ساعات آفتابی تنها داده بلند مدتی است که اطلاعات مربوط به آن اندازه گیری شده، موجود و در دسترس است بنابراین برای تخمین صحیح و دقیق میزان تابش انرژی خورشیدی روی سطح زمین از آن استفاده می شود. داده های ساعات آفتابی برای 27 ایستگاه سینوپتیک با طول دوره آماری (2005-1996) و داده های تابش خورشیدی برای 4 ایستگاه مشاهداتی تبریز، زنجان، ارومیه و همدان با طول دوره آماری (2005-1986) از سازمان هواشناسی اخذ شد. در این پزوهش برای یافتن مکان هایی با بیشترین پتانسیل انرژی خورشیدی در منطقه مورد مطالعه با استفاده از روش تجربی آنگستروم و برنامه نویسی در محیط نرم افزار matlab میزان تابش با استفاده از ساعات آفتابی برای ایستگاههای فاقد داده محاسبه و مکان های با بالاترین پتانسیل انرژی خورشیدی مشخص و تابش در سطح منطقه توسط روش idw پهنه بندی شد. نتایج تحقیق نشان می دهد که ایستگاه میانه دارای بالاترین میزان دریافت انرژی در سال می باشد و بعد از آن به ترتیب ایستگاههای همدان، اردبیل و خلخال می باشند. سپس با استفاده از روش تحلیل طیفی چرخه های تابش در ایستگاههای نمونه یعنی تبریز، زنجان، ارومیه و همدان بدست آمد که نشان دهنده عدم وجود چرخه در ایستگاههای تبریز و همدان و چرخه های 5/6 و 5 ساله در ایستگاه ارومیه و چرخه 20 ساله در ایستگاه زنجان می باشد که با سیکل لکه های خورشیدی انطباق دارد.