نام پژوهشگر: فاطمه عراقی دستگردی

ترجمه های ادبی و تأثیر آن بر سبک نگارش معاصر با تأکید بر آثار سیمین دانشور و بهمن شعله ور
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه بیرجند - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1391
  فاطمه عراقی دستگردی   حسن امامی

سوالات تحقیق: تحقیق حاضر سعی دارد به بعضی از سوالاتی که جواب آنها برای انجام تحقیقات بعدی در حوزه ی سبک و ترجمه ادبی در زبان فارسی ضروری است جواب بدهد. سوالات بدین شرح هستند: 1. ترجمه ها تا چه حد بر سبک نویسندگان معاصر تأثیر گذاشته اند؟ 2. آیا شباهتی بین سبک نویسنده و سبک ترجمه اش وجود دارد یا خیر؟ 3. سبک نگارش معاصر بعد از مشروطه تا چه حد تغییر کرده است؟ هدف انجام این پژوهش یافتن تغییرات و جلوگیری از ورود خطاهای سبکی است که در حین ترجمه از زبان های دیگر وارد زبان فارسی شده اند، زیرا سبک فارسی این دوره سبک معیار و قابل قبول است و باید محافظت شود. سبک شناسی گری (1973) سبک شناسی یا همان تحلیل سبک ادبی را اینگونه تعریف می کند: سبک شناسی کوششی عمده برای تشخیص زبان شناسانه ی یک کار ادبی توسط نحو و لغات آن متن است. نتیجه ای این تحلیل را می توان با عناصر زیادی مثل معنای کار، نحوی زندگی و همچنین شخصیت نویسنده ی متن و همچنین دوره ای که این اثر در آن نوشته شده است ارتباط پیدا کند. بنابراین گری معتقد است که بررسی سبک شناسانه ی یک متن تنها بعد زبان شناسی آن نیست و باید با یکی از عناصر مذکور همراه باشد. البته تعریف های متنوعی که از سبک و سبک شناسی مطرح است نشان دهنده ی نقش اساسی سبک در حوزه ی مطالعات ادبی است. در این کار محقق با در نظر گرفتن چند اثر از اثار بزرگ و معروف زبان فارسی تلاش کرده است تا تأثیر ترجمه را بر روی نحوه ی نگارش نویسندگان معاصر را بررسی کرده و به نتیجه ای برسد تا راه را برای تحقیقات بعدی روشن کند. نمونه های موردی این تحقیق عبارتند از: داغ ننگ اثر ناتانیل هاثورن و ترجمه آن توسط سیمین دانشور، رمان جذاب و خواندنی سووشون اثر دانشور. برای تأکید بر نتیجه تحقیق، خشم و هیاهو اثر ویلیام فاکنر آمریکایی و همچنین ترجمه ان از بهمن شعله ور در نظر گرفته شد. در فصل اول مقدماتی در مورد موضوع مطرح شد که در آن روند تغییر سبک فارسی با انجام ترجمه بررسی شد. فصل دوم شامل پیشینه ی تحقیق و هم چنین کلیات یا همان نظریه های موجود در مورد موضوع تحقیق بیان شدند. همچنین نظر افراد سرشناس دور مورد سبک و سبک شناسی مورد بحث قرار گرفتند. در فصل سوم روش انجام این تحقیق بیان شده است. فصل چهارم که مهمترین بخش این تحقیق است مثال هایی از کتابهای مذکور داده شده است و سپس محقق به تحلیل آنها پرداخته است. در این فصل ویژگی های سبکی نویسندگان با خواندن کتابهای آنها از متن بیرون کشیده شد و محقق انها را با متن اصلی مورد مقایسه قرار داد و سپس در فصل اخر به بیان نتیجه گیری پرداخته شده است. با بررسی تحلیل ها نتایج زیر حاصل شد. ترجمه ها بر سبک فارسی بعد از مشروطه تأثیر زیادی گذاشته است. سیمین دانشور سبک ترجمه ی داغ ننگ را بسیار خوب به زبان فارسی منتقل کرده است. در این نمونه موردی سبک شخصی سیمین دانشور غالب بوده است و در جاهای بسیاری سبک وی در ترجمه به چشم می خورد.