نام پژوهشگر: فهیمه ورهرامی

تاریخ سیر تحوّل و تطوّر پوشاک اقوام ایران باستان تا ظهور اسلام با تأکید بر طبقات اجتماعی
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده معماری و هنر 1390
  فهیمه ورهرامی   غلامعلی حاتم

از نیازهای نخستین و اساسی جوامع بشری البسه و پوشاک بوده و تمدّن های کهن به واسطه همین پوشاک و نوع طرّاحی آن در دوره های تاریخی از یکدیگر متمایز و شناخته می شوند. در تمدّن های ایران باستان نیز با وجود نشانه های خاص خود، سیر تحوّل و تطوّر در نوع انتخاب و انتصاب پوشاک برای طبقات اجتماعی همواره امری جدی بوده و انتخاب و تغییرات در پوشاک بر اساس نیاز های هر دوره انجام می گرفت. لذا نوع پوشاک و مشخصه های ریز و درشت هر یک از این دوره ها را به صورت نمادی از البسه آن دوران می توان مشاهده کرد. در پژوهش حاضر ابتدا نگاهی اجمالی به دوره های تاریخی ایران باستان (مادها، هخامنشیان، اشکانیان، ساسانیان) و سپس سیر تحوّل و تطوّر پوشاک در آن دوره ها مورد بررسی قرار گرفته است. فرض این سوال که نحوه ی شکل گیری پوشاک در طبقات اجتماعی سلسله ها و نیز وام گیری آن ها در انتخاب نوع پوشاک از تمدّن های ما قبل خود و سایر فرهنگ ها به چه نحو بوده است هدف اصلی در این پژوهش می باشد. گردآوری مطالب به روش توصیفی- تحلیلی و با استفاده از منابع مکتوب، منابع تصویری (تاریخی)، کتابخانه ای و روش میدانی انجام گرفته است. در آخر بررسی پوشاک تمدّن های ایران باستان تا ظهور اسلام و تجزیه و تحلیل انواع لباس های رایج در آن دوره و نیز نگاهی به شکل، طرح و تزیینات آنها بر اساس مستندات مکتوب و آثار منقول، گویای تأثیر گذاری ساکنان اوّلیه ی فلات بومی ایران بر فرهنگ و هنر دوره های ما بعد خود بوده که با تغییر و گسترش در نوع البسه بر پایه ی برخی اصول و قاعده های حاکم شکل گرفته است و در تطبیق پوشاک دوره ها با یکدیگر نیز مواردی با ویژگی های مشترک و یکسان و در برخی، نکات جدای از هم دیده می شود.