گرایشات و نظریه های حیطه آموزش زبان ? نظریه پردازان حوزه آزمون زبان را نیز به سمت روشهای ارزیابی دانشجو محورانه سوق داده است. در تحقیق حاضر میزان تاثیر خودسنجی? دیگر سنجی و معلم سنجی بر پیشرفت درسی دانشجویان زبان و ادبیات انگلیسی و همچنین نگرش آنها به نوع آزمون مورد بررسی قرار گرفت. در این راستا? چهارکلاس درسی در دانشگاههای ارومیه? تبریزو آزاد اسلامی تبریز? جمعا? شامل 82 دانشجو? بطور تصادفی به یکی از گروه های خودسنجی? دیگرسنجی? معلم سنجی و گروه شاهد انتخاب شدند. از دانش کنونی دانشجویان در درس ?روشهای تدریس? آزمونی به عمل آمد. بعد از ارائه دستورالعمل ها? گروه آزمایشی اول (21 نفر) به فعالیت های خودسنجی پرداختند? گروه آزمایشی دوم (23 نفر) به تکالیف دیگرسنجی اشتغال یافتند? گروه آزمایشی سوم (21 نفر) مورد روشهای معلم سنجی قرارگرفتند? و گروه شاهد (19 نفر) هیچ گونه برخورد مرتبط با ارزیابی دریافت ننمود. اعمال انکوا بر نتایج امتحان پایانی حاکی از تفاوت معنی دار در عملکرد گروه ها به نفع گروه دیگر سنجی ((f(2,77)= 23.15, p= .05 با اندازه تاثیر متوسط .47 بین متغیر مستقل و وابسته بود. اگر چه متغیر همسان مهم جلوه نمود(sig. = .03) ? اندازه تاثیر کوچکی از خود نشان داد )مجذور اتای نسبی .05). طبق بررسی های پرسشنامه نگرش دانشجویان (به دو صورت کمی(f (2, 61) = 9.10, p = .00) و کیفی)? گروه دیگرسنجی یشترین دید مثبت را نسبت به نوع آزمون بیان داشته است.