هدف از این تحقیق مقایسه سطوح پلاسمایی بتا اندورفین و ادراک درد ورزشکاران دختر شهر شیراز پس از یک جلسه تمرین هوازی در آب و خشکی است. بدین منظور??دختر والیبالیست (با حداقل سه سال سابقه فعالیت مداوم و میانگین سنی 1?/4±52/?? سال، وزن 29/5±44/?? کیلوگرم و قد 86/4±59/?70 سانتی متر)، بصورت داوطلبانه در این تحقیق شرکت کردند. آستانه ادراک درد و نمونه گیری خونی از سیاهرگ بازویی قبل، بلافاصله و ?? دقیقه پس از فعالیت هوازی طی دو جلسه فعالیت در محیط آب و خشکی، اندازه گیری شد. تجزیه و تحلیل آماری داده ها با استفاده از روش آماری اندازه گیری های مکرر، و برای تعیین جفت مقایسه ها از آزمون تعقیبی lsd استفاده شد. همچنین جهت مقایسه نتایج درد و محیط آب و خشکی، پس از محاسبه نمرات افزوده، با استفاده از آزمون تی همبسته سطح بتا اندورفین و ادراک درد آزمودنی ها (حاصل از نمرات افزوده) برای مراحل پس آزمون و پیگیری مقایسه و تحلیل شد. طبق نتایج بدست آمده بین میزان بتا اندورفین و ادراک درد، قبل و بعد از فعالیت تفاوت معنی دار وجود داشت، بطوری که تمرین هوازی منجر به افزایش معنادار بتا اندورفین و نیز ادراک درد در هر دو محیط شد (????/?=p). میزان بتا اندورفین خون دختران ورزشکار پس از تمرین هوازی در آب، در مقایسه خشکی به طور معناداری کمتر بود. این بدان معناست که تمرین هوازی در خشکی در مقایسه با تمرین در آب، اثر بیشتری روی افزایش بتا اندورفین پلاسما دارد. این تفاوت به طورمعناداری در مرحله پیگیری نیز مشاهده شد (??/?=p). علاوه براین، میزان ادراک درد در شرایط پس از تمرین هوازی درآب، با شرایط مشابه در خشکی تفاوت معناداری وجود نداشت(?4/?=p). در مرحله پیگیری نیز در مقایسه تمرین هوازی در موقعیت های مختلف نیز تفاوت معناداری در میزان ادراک درد مشاهده نشد (0/56=p). بطورکلی بتا اندورفین پلاسما و ادراک درد پس از فعالیت هوازی در محیط آب و خشکی افزایش می یابد و بنظر می رسد، تغییرات در ادراک درد ناشی از تمرین هوازی، مستقل از محیط فعالیت است، اما در مورد تغییرات بتا اندورفین ناشی از تمرین، اثرات محیط فعالیت معنادار است.