بین ادبیات و شرایط اجتماعی همواره ارتباطی متقابل و تأثیرگذار وجود دارد.گاهی شرایط جامعه زمینه ی پیدایش برخی از شگردهای ادبی را فراهم می سازد. از جمله ی این شگردها، نقاب است که شاعر از طریق پیوندی که با سنت ها و میراث کهن فرهنگی خویش برقرار می سازد، از میان شخصیت های اسطوره ای و تاریخی فرهنگ خود یکی را برمی گزیند و در پس نقاب او به انتقاد از جامعه ی خویش می پردازد تا هم به رسالت شعری خود عمل کرده باشد و هم از آسیب، در امان بماند. در این رساله ابتدا در تعریف نقاب و پیشینه و خاستگاه آن، انگیزه های کاربرد نقاب، رابطه ی نقاب و دیگر شگردهای بلاغی و نیز منابع نقاب و مواردی دیگر، کلیاتی بیان گردیده است. سپس در بخش اصلی به بررسی شگرد نقاب در شعر شفیعی کدکنی می پردازد و هر نقاب را جداگانه مورد تحلیل قرار می دهد و ویژگی های آن را در قالب جدول بیان می کند. در نهایت نشان می دهد، شفیعی با چه انگیزه هایی به استفاده از این تکنیک ادبی پرداخته است و شخصیتِ نقاب های شعری اش را بیشتر از کدام منابع گرفته است.