نام پژوهشگر: پروین مرتضایی

بررسی بازنویسی ها و بازآفرینی های مثنوی مولوی برای کودکان و نوجوانان، منتشر شده از سال 1357 تا 1387
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شیراز - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1391
  پروین مرتضایی   مرتضی خسرونژاد

یکی از مقوله هایی که در چند دهه ی اخیر در ادبیات کودک و نوجوان مورد توجه قرار گرفته، اقتباس از متون کهن است. در این میان مثنوی مولوی یکی از متون ارزشمندی است که به طور گسترده بدان توجه شده است. با توجه به اهمیت مثنوی و جایگاه آثار اقتباسی از آن در ادبیات کودک، پژوهش حاضر به بررسی 128 اثر بازنویسی و بازآفرینی شده از مثنوی مولوی در سه دهه ی 60، 70 و 80 در ابعاد گوناگون پرداخته است. در فصل نخست، اهمیت، ضرورت، هدف، پیشینه و روش تحقیق بررسی شده است. در فصل دوم که یکی از مهم ترین بخش های این پژوهش است، انواع روش های اقتباس بررسی شده، در این بررسی روشن شد که شیوه ی بازآفرینی و بازنویسی، به ترتیب شیوه های پرکاربرد در اقتباس از مثنوی است. روش گزینشی، تلخیص و تصویرگری محض، نیز در کنار این شیوه ها قرار دارد و کمابیش کاربرد داشته است. در فصل سوم انواع قالب های ادبی و گونه های به کار رفته در آثار اقتباسی و هم چنین محتوای آثار بررسی شده است. زبان آثار اقتباسی در فصل چهارم مورد بررسی قرار گرفته است. در فصل پنجم گروه های سنی، معرفی شده اند. بیشترین آثار اقتباسی برای گروه سنی«ب»(با تعداد70 اثر) و کمترین آثار برای گروه سنی «ه»(با تعداد 12 اثر) نوشته شده است. در فصل ششم، متون به دو بخش داستانی و غیرداستانی تقسیم شده و عناصر ساختاری بخش های غیرداستانی و داستانی بررسی شده است. در فصل هفتم نیز نتایج به دست آمده از پژوهش ارائه شده است.