نام پژوهشگر: مرضیه صایمی

برسی مردم شناختی کنایه ها در ادبیات فارسی
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده علوم اجتماعی 1389
  مرضیه صایمی   محمدهمایون سپهر

ضرب المثل وکنایه ها در میان مردم واز زندگانی مردم پدید می آید وبا مردم پیوند ناگسستنی دارد.این جملات کوتاه زائیده اندیشه ودانش مردم ومیراثی از غنای معنوی سال های گذشته است که دست به دست وزبان به زبان به آیندگان می رسد و آنان را با آمال وآرزوها،غم وشادی، با عشق ونفرت ، با ایمان وصداقت و با اوهام وباورهای پدران خود آشنا می سازد.از ویژگی های بارز امثال وحکم وجود کنایه در آن است.کنایه از راه های بیان غیرمستقیم اندیشه می باشد وازدیرباز مورد توجه شاعران وصاحب نظران بوده است.کنایه از صورت های بیان پوشیده گفتار است. با توجه به موضوع تحقیق" بررسی مردم شناختی کنایه ها در ادبیات فارسی (مطالعه موردی امثال و حکم)به جمع آوری و تحلیل این کنایه ها از لحاظ مردم شناختی اقدام شد و کنایه های موجود بر اساس فراوانی دسته بندی گردید.این نکات برجسته که تعداد زیادی از کنایه ها را به خود اختصاص داده بود عبارتند از: کنایه های مربوط به حیوانات که 184 کنایه را شامل می شود و در سه دسته چهارپایان،حشرات،پرندگان قرار می گیرد. 2.نهی صفات انسانی بعد از عامل بالا بیشترین تعداد کنایه را در امثال و حکم شامل می شود و 124 کنایه را به خود اختصاص داده است. 3.کنایه های مربوط به عناصر چهارگانه که در حدود 109 کنایه را شامل می شود و در چهار دسته آب،باد،آتش و خاک قرار می گیرد. برای هر دسته بندی کنایه مربوطه ذکر گردید و از روش کتابخانه ای استفاده شد.