نام پژوهشگر: عفت حشمتی
عفت حشمتی خسرو ابراهیمی
بررسی پساب های آبیاری و خاک های منطقه طرق و نیز آب رودخانه طرقبه و خاکهای اطراف آن نشان دهنده وجود مقادیر مقادیر قابل توجهی فلزات سنگین مانند سرب، آرسنیک، کروم و غیره در محیط بود. به این دلیل، این مطالعه، امکان سنجی حذف فلزات سنگین سرب، کروم و شبه فلز سلنیوم از محیط آبی می باشد. برای حذف این عناصر از محیط آبی از رس های پیلارد تعدیل شده (pilcm) و رس های آلی (organoclays) کمک گرفته شد. رس های آلی به علت خاصیت آبدوستی، ظرفیت تبادل کاتیونی بالا (cec) و سطح ویژه بزرگ قادر به حذف آلاینده های زیست محیطی می باشند. رس آلی شده از برهم کنش بنتونیت و ماده آلی سورفاکتانت سدیم دودسیل سولفات (c12h2nao4s) یا sds ساخته شد. حذف ناخالصی های رس موجب افزایش قدرت جذب رس ساخته شده گردید. پس از حذف ناخالصی ها، امکان برهم کنش رس و سورفاکتانت در دمای c?95-86 به مدت دو ساعت فراهم گردید. برای تشخیص ورود سورفاکتانت به درون ساختار رس از طیف سنجی مادون قرمز (ftir) استفاده شد. مطالعات xrd و بررسی طیف های ftir مشخص نمود که فاصله بین لایه ای قاعده ای (spacing-d) و ظرفیت تبادل کاتیونی (cec) رس آلی شده زیاد و در نتیجه امکان سنجی حذف سرب، کروم و سلنیوم افزایش یافته است. در این مطالعات مشخص شد که بهترین شرایط برای حذف سرب، 4=ph و دمای c? 35، حذف کروم3 ph= و c? 35 اما حذف سلنیوم در ph خنثی و دمای اتاق امکان پذیر می باشد. با استفاده از رس پیلارد تعدیل شده، امکان حذف 33/39% سلنیوم، 08/52% کروم و 33/87% سرب از محیط آبی فراهم گردید. رس آلی سنتزشده نیز امکان حذف 21% کروم، 8/44% سلنیوم و 40/86% سرب از محیط آبی را ممکن ساخت. این مطالعه مشخص نمود که توانایی دو رس در حذف سرب یکسان، در حذف کروم رس آلی ضعیف تر ولی در حذف سلنیوم قوی تر از رس پیلارد تعدیل شده می باشد. بررسی سازوکار های این تفاوت جذب، نشان داد که علاوه بر نوع رس، عوامل گوناگون دیگری مانند دما، میزان جاذب و ph می توانند در مقدار جذب تاثیر زیادی داشته باشند. در رس آلی سنتزشده، جذب عناصر انتخابی، به تشکیل کمپلکس های سطح – کاتیون نسبت داده شد. تطابق داده های جذب توسط مدل کمپلکسیون سطح نشان می دهد که مولکولهای جانمایی شده به عنوان مکانهای پیوندی در رس آلی شده عمل می نمایند.