نام پژوهشگر: حنانه حیدری صوفیانی

تهیه و کاربرد کمپلکس های روتنیم به عنوان کاتالیزگر همگن و ناهمگن در سنتز های آلی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه گیلان - دانشکده علوم پایه 1391
  حنانه حیدری صوفیانی   خلیل طباطباییان

بررسی شیمی فلزات واسطه از جمله روتنیم بخش فعالی را در شیمی آلی فلزی به خود اختصاص داده است. در این پروژه چند نمونه از ترکیبات روتنیم تهیه شدند و کاربرد کاتالیزی آنها در سنتز ترکیباتی که به ویژه از لحاظ بیولوژیکی و دارویی حائز اهمیت هستند بررسی شدند. در بخش اول این پروژه به بررسی و مطالعه عملکرد روتنیم (iii) کلرید هیدرات در سنتز مشتقات متنوع و جدید از بیس کومارین پرداختیم. درادامه بررسیهای انجام شده در مطالعه نقش کاتالیزی ترکیبات روتنیم، عملکرد نمک روتنیم(iii) در سنتز دسته جدیدی از مشتقات کومارین به نام دی هیدرو پیرانوکرومن ها مورد توجه قرار گرفت. نتایج نشان داد که نمک فوق حتی در حضور سدیم کربنات به عنوان باز یا لیگاندهایی نظیر تری فنیل فسفین یا بی پیریدین کاملاً موثر نیست. بنابراین بررسی ها با ترکیبات دیگری از روتنیم که دارای لیگاندهای تری فنیل فسفین، کلر، برم و کربونیل بودند ادامه داده شد. از میان آزمایش های مختلف با کاتالیزگرهای گوناگون، rubr2(pph3)4 به عنوان موثرترین کاتالیزگر روتنیم تحت شرایط بهینه در سنتز مشتقات مذکور مورد استفاده قرار گرفت. با توجه به انجام بهینه این واکنش تحت شرایط فوق واکنش با ترکیبات دی مدون هم بسط داده شد که منجر به سنتز مشتقات تتراهیدرو بنزوپیران شد. در کار بعدی، به مقایسه خاصیت کاتالیزی ترکیبات همگن و ناهمگن روتنیم در سنتز مشتقات ایمیدازول پرداخته شد. در سیستم همگن، ترکیبات و کمپلکس هایی از روتنیم (iii وii) مورد آزمایش قرار گرفتند در مرحله بعد کاتالیزگرهایی از سیستم ناهمگن که شامل ru/mont ,ru/mgo تهیه شدند و با روشهایی از قبیل drs ,tem ,xrd ,edxشناسایی و مطالعه شدند. سپس کاربرد کاتالیزی آنها در سنتز مشتقات ایمیدازول بررسی شد. نتایج آزمایشات گوناگون نشان داد که سیستم کاتالیزی ru/mont (ru/k10) به عنوان موثرترین کاتالیزگر، برای سنتز مشتقات متنوعی از ایمیدازول تحت شرایط بهینه عمل می کند.