ظریه های روایت به سبب پیشینه کاربردی آن برای شناخت چگونگی کار ذهن و زبان بشر مورد توجه روایت شناسان و منتقدان ادبی بوده است.از این رو بسیاری از پژوهشگران تلاش کرده اند تا اجزای کوچکتر واحدهای زبانی را در ساختاری بزرگتر ترکیب نمایند و به شناسایی روایت بپردازند. بسیاری از آثار کهن مانند قصه های روسی توسط پراپ سر آغاز شناخت روایت شد. نظریه های روایت معمولاً با زبان،بیان،مکان، فضا سازی، بیان خطی ،شخصیت،زاویه دید و راوی ماجرا در پیوند است و وجه مشترک میان این نظریه ها به شمار می آید. کلیه این عناصر به ویژه زمان در سفرنامه ها قابل بررسی است. سفرنامه ها ژانری است که هم می تواند در ادبیات بررسی گردد و هم در دانش های انسانی دیگر، چرا که سفرنامه یادداشت های نویسنده ای است که در بیان و اقعیت های اجتماعی نوشته می شود و گاهی با تخیلات وی در می آمیزد. سفرنامه هایی که در این رساله بررسی می شوند،عبارتند از : 1- سفرنامه ناصر خسرو قبادیانی2- سفرنامه ابن جبیر3- سفرنامه ابن بطوطه4- سفرنامه مکه امین الدوله5- خسی در میقات جلال آل احمد6-تحلیلی از مناسک حج علی شریعتی که همگی با زبان ساده و روایت خطی نوشته شده اند . این رساله، سفرنامه های یاد شده را از دیدگاه صاحب نظران ساختار گرا و روایت شناسان بررسی می کند. کلید واژه: سفرنامه حج، روایت شناسی،عناصر داستانی، ساختار روایی، نظریه روایت