نام پژوهشگر: فایقه محمددوست
فایقه محمددوست هاشم عمرانی
زنجیره های تأمین نقش بسیار مهمی در بازارهای جهانی امروز دارند. جهانی شدن بازارها و افزایش امکان انتخاب برای مشتریان، تولیدکنندگان را بر آن داشته است که بجای موجودیت هائی منفرد، در قالب شبکه ای از سازمان های مختلف که هر یک تمرکز بر فعالیت های کلیدی خود دارند، فعالیت کنند. فعالیت در قالب یک زنجیره مزایای رقابتی سازمان ها را بهبود داده است و آنها شانس بالاتری برای بقا و موفقیت در بازارها داشته باشند. لذا در این پایان نامه به بحث زنجیره های تأمین پرداخته شده است. تصمیمات مختلفی در حوزه مدیریت زنجیره های تأمین اتخاذ می گردد که می توان آنها را در دو دسته تصمیمات استراتژیک و تصمیمات عملیاتی تقسیم بندی کرد. یکی از مهم ترین تصمیمات استراتژیکی که در همان مراحل اولیه شکل گیری زنجیره گرفته می شود طراحی شبکه زنجیره تامین است که مشخص می کند چگونه سازمان ها در قالب شبکه ای با یکدیگر یکپارچه شوند. این تصمیم بدلیل اینکه بر تمام تصمیمات عملیاتی آتی زنجیره تاثیرگذار است نظیر تصمیمات مربوط به سیستم تولید، سیستم توزیع و حمل ونقل، سیستم انبارداری و کنترل موجودی، ... لذا تاثیرگذارترین فاکتور در بازدهی سرمایهگذاری در زنجیره است. لذا ما در این پایان نامه به بحث طراحی شبکه زنجیره تأمین خواهیم پرداخت. عدم قطعیت و اختلال بخشی انکارناپذیر از محیط کار و بازارهای کسب و کار امروزی است که چشم پوشی از آن عمدتاً منجر به زیان های بزرگ و غیرقابل جبران برای سازمان ها می گردد. لذا در این پایان نامه ریسک های مختلف موجود در زنجیره نیز در مرحله طراحی شبکه آن مدنظر قرار خواهد گرفت. ما همزمان هم ریسک بخش تقاضا و هم ریسک بخش تأمین را در نظر خواهیم گرفت و برای مقابله با اثرات منفی این ریسک ها، استراتژی های مختلفی در نظر گرفته خواهد شد که عبارت است از: رزرو ظرفیت مازاد در تأمین کنندگان، نگهداری ذخایر استراتژیک در مراکز توزیع و قابلیت استفاده از تسهیلات تولید و توزیع قابل جایگزین. در این پایان نامه دو مدل طراحی شبکه ارائه شده است. در مدل اول صرفاً توجهات مالی بعنوان هدف طراحی شبکه در نظر گرفته شده است ولی در ادامه برای افزایش قابلیت پاسخگوئی زنجیره، تابع هدف دوم به مدل اضافه شده است که هدف آن کاهش زمان پاسخگوئی به تقاضا در زنجیره و افزایش قابلیت زنجیره برای تأمین کل تقاضای بالقوه موجود در بازار است. در این مرحله عدم قطعیت کامل در زمان های تولید و توزیع زنجیره در نظر گرفته شده است. در ادامه برای بهبود جواب های حاصله مدل، مدل نسبت به عدم قطعیت فرآیند تأمین و هم نسبت به عدم قطعیت در پارامترهای زمان تولید و توزیع، استوار شده است. البته روش جدیدی در این تحقیق برای استوارسازی مدل در مقابل عدم قطعیت فرآیند تأمین ارائه شده و مزیت های آن نسبت به روش های موجود در ادبیات بررسی شده است. در انتها مدل بر روی داده های یک مسأله واقعی پیاده سازی شده و تحلیل حساسیت بر روی خروجیهای مدل انجام شده است.