چکیده مقدمه: روی از عناصر ضروری در رشد و تولیدمثل دام های نر و ماده می باشد. این عنصر به دلیل خاصیت آنتی اکسیدانی خود می تواند سبب کاهش رادیکال های آزاد اکسیژن تولید شده در نهان بیضگی شود. مطالعه حاضر نقش سولفات روی بعنوان یک آنتی اکسیدان، در محافظت از بیضه در مقابل این آسیب ها را در نهان بیضگی یک طرفه تجربی مورد بررسی قرار می دهد. مواد و روش کار: 45 سر موش صحرایی بالغ اسپراگو داولی، به طور تصادفی به سه گروه آزمایشی (هر گروه 15 سر) تقسیم شدند. گروه اول به عنوان گروه شاهد در نظر گرفته شد. گروه های دوم و سوم تحت عمل جراحی قرار گرفتند تا نهان بیضگی بطور تجربی در بیضه چپ آنها ایجاد شود. همچنین به گروه سوم پس از عمل جراحی به میزان 10 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن یک روز در میان سولفات روی به صورت داخل صفاقی تجویز شد. از هر گروه آزمایشی در هفته های دوم، چهارم و هشتم تعداد 5 سر موش به روش انسانی کشته شدند. بیضه های چپ و راست هر موش خارج شده در فرمالین 10? قرار داده شد تا برای ارزیابی هیستوپاتولوژی استفاده شوند. نتایج: نتایج مطالعه حاضر نشان داد که تمام پارامترهای هیستوپاتولوژیک بیضه های نهان بیضه (چپ) گروه 2، و تمام پارامترهای گروه 3 ( بجز قطر هسته سرتولی در هفته 8 )، در تمام مراحل مطالعه بطور معناداری در مقایسه با گروه شاهد کاهش یافته بود (05/0>p ). درمان با سولفات روی بعد از 8 هفته، همه پارامترهای بیضه چپ ( بجز قطر لوله های منی ساز و درصد اسپرماتوژنز ) را بطور معناداری در مقایسه با گروه 2 بهبود بخشیده بود (05/0> p ). علاوه بر این مطالعات هیستوپاتولوژیک نشان داد که بیضه چپ در حیوانات نهان بیضه یک طرفه اثرات نامطلوب قابل توجهی روی تمام پارامترهای هیستوپاتولوژیک بیضه های اسکروتال (راست) در گروه 2 ( بجز قطر هسته سلول اسپرماتوگونی در هفته های 2 و 8 ، و قطر هسته سلول سرتولی در هفته 8 )، در همه مراحل مطالعه در مقایسه با گروه نرمال دارد (05/0> p ). درمان با روی بعد از 8 هفته، همه پارامترهای بیضه راست را نسبت به گروه 2 بطور قابل ملاحظه ای بهبود بخشیده بود (05/0< p )، و همه پارامترها ( بجز قطر لوله های منی ساز، شاخص میوزی) به گروه نرمال نزدیک شدند (05/0< p ). بحث و نتیجه گیری: براساس نتایج مطالعه حاضر می توان عنوان نمود که درمان باسولفات روی بطور قابل ملاحظه ای پارامترهای هیستوپاتولوژیک را در بیضه های کریپتورکید و اسکروتال بیماران نهان بیضه یک طرفه بهبود می بخشد. کلمات کلیدی: موش صحرایی، نهان بیضگی، سولفات روی، هیستوپاتولوژی.