نام پژوهشگر: اکبر نسیمی سرای
اکبر نسیمی سرای حسین فخراییان
دی بنز (b،f)(1،4) اکسازپین یک عامل اشک آورناتوان کننده و یک واسطه در سنتز لوکسازپین(داروی ضد جنون)، اموکساپین(داروی ضد افسردگی) می باشد. مشتقات دیگر آن نیز به عنوان مسکن و یا درمان انواع بیماری ها مفید هستند. دو روش متفاوت و با استفاده از مواد اولیه مختلف برای تهیه دی بنز (b،f)(1،4) اکسازپین (cr) وجود دارد. تفاوت این دو روش در تقدم و یا تاخر واکنش های ایمیناسیون یا اتریفیکاسیون در مرحله اول می باشد. در روش های سنتز cr از حدواسط ایمین، نمونه ای غیر از محصول اصلی مشاهده می شد که به لحاظ ظاهری بسیار شبیه cr بود ولی خواص سوزشی و اشک آوری آن را ندارد. در این تحقیق، روش و شرائط تشکیل این محصول فرعی (cr) مورد بررسی قرار گرفته است. به همین جهت روش هایی که در آن cr تشکیل می شد شناسایی، سپس شرائط تاثیرگذار در سنتز مثل شرائط دمایی، حلال، کاتالیزورهای مختلف و مدت زمان انجام واکنش مورد بحث و بررسی قرار گرفت. در بررسی طیف های gc، پیک مربوط به این محصول بسیار نزدیک (از لحاظ زمان بازداری) به cr مشاهده شد و جالب این که طیف gc-ms ضمن نشان دادن طیف مربوط به cr الگوی شکست اجزایی بسیار نزدیکی به محصول cr ارائه داد. برای شناسایی و پیشنهاد ساختار مولکولی، پس از جداسازی وخالص سازی ترکیب مورد نظر، کروماتوگرام های gc-ms وطیف های ft-irو 13c nmr 1h nmr مورد بررسی قرار گرفت. هم چنین آنالیز عنصری(chn) دو نمونه نیزگرفته و مورد ارزیابی قرار گرفت. در انتها با توجه به مواد اولیه مورد استفاده، چندین ساختار احتمالی که امکان تشکیل آنها وجود داشت پیشنهاد و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.