چکیده تمام نما : در دوره رنسانس دیوانگی و خرد از هم جدا نبودند. در این دوره جنون تجربه ای نامتعارف و خطرناک به شمار نمی آمد، بلکه حتی موجب شگفتی و کنجکاوی اندیشمندان و صاحبان قلم بود. در بعضی از آثار حتی دیوانگی با فرزانگی و بصیرت پیوندی نزدیک داشت. درواقع جنون ابزاری ادبی در خدمت نقد زیاده روی های اجتماعی به شمار می آمد. اما در فاصله سال های ???? تا ????میلادی (دوره کلاسیک) میان این دو فاصله افتاد و سرانجام خرد بر دیوانگی چیره شد. در طول تاریخ اثر متقابل ضرورت و شانس برای خالق آگاهی جهان در الویت اصلی بوده است.اما بر خلاف فلسفه،علم و سایر هنرها ،معماری به میزان معقولی این نظریه را در مورد بررسی قرار نداده است .تئوری معماری این تفکر را که شانس ممکن است عاملی مثبت در مراحل مختلف معماری از تصور طرح تا ساخت و ساز و استفاده از آن باشد به ندرت دنبال کرده است . در اواسط دهه پنجاه میلادی سبک دادا که مکتبی بر اساس تقابل با ارزش های عقلانی بود و به جبهه ضد هنر تعلق داشت با به کار گیری شانس و تصادف به واقع زمینه ساز شروع حرکتی جدید در جهت شناخت جدیدی از جهان شد ،شناختی که با توسعه ابعاد مدرنیته در دهه های آینده هر چه بیشتر اهمیت آن نمودار شد.این شروع جدید در معماری با به چالش کشاندن ماهیت معماری مدرن نشان از شناختی پیشرو داشت که شاید توانسته بود از دانش بشر جلوتر زده و به عنوان عاملی شگفت انگیز که معماران آن را تاکنون در طول فرایند طراحی نادیده گرفته اند، نمودار شود. مسئله اصلی ازبیان و بررسی نظریه، اثر گذاری مفهوم شانس و تصادف بر روش های طراحی معماری بر اساس مقوله تاثیر شانس در معماری بوده است و تمام تلاش در طی روند طراحی بر این ایده استوار بوده که اگر شانس بر درک و استفاده از فضای معماری کمک می کند ،معمار باید برای عملکرد شانس در فرایند طراحی ارزش قائل شود و در طراحی به عنوان محیطی که در آن تصور طراحی و شانس با هم آمیخته است سعی در استفاده از شانس به عنوان ابزاری متحول کننده در روند طراحی معماری در جهت گذر از دنیای مجاز به واقعیت شده است . بر این اساس رساله حاضر سعی درتبیین ریشه های تئوری شانس در فلسفه،هنر و معماری وبررسی اهمیت عملکرد این تئوری در فرایند طراحی معماری و مطالعات طراحی معماری دارد و به این منظور به ارائه و تحلیل نمونه های مرتبط با این موضوع در حوزه معماری و همچنین حوزه های گسترده تری همچون فلسفه و هنر پرداخته شده است. در طی روند طراحی سعی در تحلیل طرح از طریق مقوله شانس بر مبنای استفاده از ابزارهای مختلف معماری همچون تکنیک های ایجاد الگو ، طراحی های سریع ،یادداشت برداری ها ، اتود ها و غیره داشته است.