نام پژوهشگر: علیرضا حاج حسینی
علیرضا حاج حسینی سلیمان خاکبان
نوشتار حاضر به موضوع «مبانی فلسفی وحی در فلسفه اسلامی با تأکید بر دیدگاه حکمت مشاء» اختصاص یافته است. از آنجا که وحی بهعنوان حلقهی اتصال عالم الوهی با دنیای زمینی قلمداد میشود جایگاه ویژهای را در پژوهشهای دینی به خود اختصاص داده است. در میان پژوهشگران این حوزهی معرفتی شاهد حضور برخی از فلاسفهی مسلمان نیز هستیم که در پیشاپیش ایشان فلاسفهی مشائی قرار دارند. از میان حکمای مشائی مورد بررسی در این نوشتار برخی صرفاً به ارائهی بخشی از مبانی فلسفی وحی پرداختند بدون اینکه مسألهی وحی را بر آن بنا نمایند، بعضی به تبیین حقیقت وحی بر اساس مبانی فلسفی مورد پذیرش خود همت گماشتند و عدهای نیز همان تبیینهای ارائه شده را دنبال نمودند یا تبیینی ارائه نکردند. با صرف نظر از نتایجی که فیلسوفان مشائی در این عرصه کسب نمودهاند نمیتوان از تأثیر این تلاش در قبال هجمهی منکرین وحی و نیز اینکه مدتها فکر دانشمندان اسلامی را به خود مشغول داشت و هم اکنون نیز بخشی از پژوهشهای اسلامی را به خود اختصاص داده است چشم پوشید. آنچه در این اثر خواهید خواند تحقیقی است حتیالامکان جامع در نظریات حکیمان مسلمان مشائی پیرامون موضوع وحی. در این تحقیق سعی بر آن است تا دیدگاه حکمای مشائی از کندی تا میرداماد را در رابطه با این موضوع تبیین نماییم و با مقایسهای مختصر میان آرای مهم ایشان خواهیم یافت که نظر حکمای شاخص مشائی در بیان وجه مشخصهی وحی نبوی یکدست نیست بلکه برخی کمال قوهی متخیلهی نبی را وجه تمایز وی با دیگران دانستهاند و گروهی کمال قوهی عاقلهی نبی و رسیدن به عقل قدسی را نیز ضمیمه کردهاند و برخی دیگر فقط بر کمال قوهی عاقلهی نبی اصرار ورزیدهاند و نقشی برای قوهی متخیله در این باب قایل نشدهاند.