نام پژوهشگر: پریسا مددی گلوجه
پریسا مددی گلوجه مهدی زمانی
اصل تکلیف از اصل مهّم در فلسفه اخلاق ایمانوئل کانت است. اصل تکلیف از دیدگاه کانت اصلی عقلانی است. کانت با بیان امر مطلق و صورت های مختلف آن معیاری برای اخلاقی بودن یک عمل به دست می دهد. صورت کلّی آن، مطابقت اراده با قانون کلی است. همه تکالیف قابل استنتاج از این اصل عام هستند. اصل تکلیف برای هارولد آرتور پریچارد نیز از اهمیّت بسیار زیادی برخوردار است. با این تفاوت که پریچارد آن را شهودی می داند. او معتقد است افراد با قرار دادن خودشان در معرض یک مورد واقعی یا تصوری می توانند تشخیص دهند که ملزم به کاری هستند یا نه. کانت و پریچارد با این که هر دو وظیفه گرا و شناخت گرا هستند ولی کانت یک فیلسوف غیرواقع گراست به این معنی که مفاهیم اخلاقی را کاشف از اموری غیرواقعی مثل اعتبار یا قرارداد آدمیان می داند ولی پریچارد واقع گراست و معتقد است مفاهیم اخلاقی کاشف از واقعیّت و برگرفته از امری حقیقی است و نیز در روش و مبانی فلسفه اخلاق خود متفاوتند. روش کانت روشی عقلی و فارق از هرگونه اتکا به تجربه ولی روش پریچارد روشی شهودی است. واژگان کلیدی: کانت، پریچارد، تکلیف، امر مطلق، شهود