روان شناسی زبان از علوم جدیدی است که از تلفیق روان شناسی و زبان شناسی به وجود آمده است. این علم، با کمک اصول روان شناسی و زبان شناسی به تحلیل متون ادبی می پردازد و افقی روشن را در برابر خوانندگان متون ادبی آشکار می سازد. پژوهشگران این علم، از زبان به عنوان ابزاری برای دستیابی به معنا استفاده می کنند. آن ها از کارکردهای مختلف زبان بهره می برند و متون ادبی را بررسی می کنند؛ اما هر متنی ظرفیت تحلیل را ندارد و تنها متونی که تأویل پذیر هستند و نویسنده خواننده را در انتخاب مسیر آزاد می گذارد، قابلیت بررسی و تحلیل را دارند. تاریخ بیهقی از آثاری است که در آن نویسنده به خواننده اهمیت می دهد و مفاهیم خود را در لایه های متن پنهان می کند و به خواننده اجازه می دهد، این مفاهیم را بیابد. او در این مسیر در گوشه هایی از متن، نشانه هایی را به جا می نهد تا خواننده با کمک آن رمزگان نهفته در متن را بیابد و پیام نهایی او را دریابد. بیهقی در این مسیر از امکانات زبان استفـاده می کند و متن را بدون استفـاده از عنـاصر بیانی، ادبـی می کند. در این پایان نـامه تـاریخ بیهقی بـراسـاس نظریات چامسکی و لکان بررسی می شود. چامسکی با دیدی زبان شناسانه به متون ادبی می نگرد و سعی می کند ساختار متن را تجزیه و تحلیل کند؛ اما لکان با نگاهی روان کاوانه متون را تحلیل می کند و سعی دارد، کلیت متن را بررسی کند و شخصیت ها و نویسنـده ی متن را روان کاوی کند. به کمک این دو نگاه، تاریخ بیهقی بررسی می شود و این نکته دریافته می شود که بیهقی با کمک جزئیات، تصویری کلی از متن را به خواننده ارائه می کند. او در تلاش است تا خواننده پس از فرورفتن در متن و لذت بردن از جمله ها و نحوه ی چینـش آن ها در متن، رمزگان نهفته در ژرفای آن ها را بیابد و با کنار هم قرار دادن آن ها کلیت متن را درک کند.