نام پژوهشگر: زینب شریف عسکری
زینب شریف عسکری علی فتحی
:امتحان یکی از مهمترین عوامل استرسزا در مدارس است که پیامدهای سایکوفیزیولوژیک مختلفی دارد، اما اثرات آنها بر کودکان کمتر مورد توجه قرار گرفته است. هدف پژوهش حاضر بررسی تغییرات سایکوفیزیولوژیک مرتبط با اضطراب امتحان در ارزشیابی کیفی – توصیفی دانشآموزان ابتدایی شهر تهران بود. روش: جامـعهی آماری این پـژوهش را کـلیهدانشآموزان ابتدایی شهر تهران در سال تحصیلی 91-1390 تشکیل داد و حجم نمونه شامل 90 نفر از این دانشآموزان بود که پس از انتخاب به روش نمونهگیری در دسترس به سه پرسشنامهی اضطراب امتحان کودکان ساراسون، پرسشنامه شخصیت کودکان و نوجوانان آیزنک و پرسشنامه عزت نفس کوپر اسمیت پاسخ دادند. پس از اطمینان از سلامت جسمی آنها براساس بررسی پروندهی پزشکی (مبنی برعدم سابقه ی بیماری و یا مصرف دارو)، ضربان قلب آنها یک هفته قبل از امتحان، روز امتحان و یک هفته پس از امتحان ثبت شد. 32 نفر از آزمودنیها علاوه بر نمونهگیری ضربان قلب در نمونهگیری بزاقی هم شرکت کردند. میزان کورتیزول بزاقی در آزمایشگاه با روش الیزا تعیین گردید. یافتهها: میزان کورتیزول بزاقی و ضربان قلب آزمودنیها در روز امتحان نسبت به یک هفته قبل ویک هفته بعد از امتحان به صورت معناداری افزایش یافت. رابطهی معکوس و معناداری بین میزان اضطراب امتحان با میزان عزت نفس در دانشآموزان ابتدایی وجود داشت. همچنین نتایج نشان داد که دانشآموزان درونگرا، پرخاشگر و روان رنجور، اضطراب امتحان بیشتری را تجربه میکنند. نتیجهگیری: ایـن مـطالعه نـشان داد که علیرغم تـغییر نــظام ارزشـیابی، بــهداشت روانـی مـحیط یاددهـی- یادگیری در معرض تهدید است و لازم است مسئولین نظام آموزشی، تمهیدات لازم در خصوص پیشگیری و کاهش اضطراب امتحان دانش آموزان بعمل آورند. کلید واژهها: اضطراب امتحان، کورتیزول بزاقی، ضربان قلب، ارزشیابی کیفی- توصیفی، دانشآموزان