نام پژوهشگر: تکتم شفیعی
تکتم شفیعی مهرداد فتحی
بیماری صرع بعد از سکته های مغزی شایع ترین بیماری عصبی است که ممکن است تمام عمر دوام یابد و مستلزم مراقبت های منظم است(1). ورزش در افراد مبتلا به صرع علاوه بر تقویت جسمی و روانی می تواند به عنوان درمان تکمیلی و غیر داروی نیز استفاده شود(6). با وجود این ورزش کردن در این گروه از بیماران با موانع روبرو است. ترس از شروع حملات، افزایش تعداد حملات، نداشتن انگیزه و انرژی کافی، عدم آگاهی و حمایت اطرافیان و پزشک ، ترس از تاثیر بر کارایی داروها و در دسترس نبودن تسهیلات ورزشی را می توان از جمله این موانع ذکر کرد(5). با در نظر گرفتن موارد فوق و اهمیت مساله و بر آن شدیم تا به بررسی تاثیر فعالیت بدنی هوازی منتخب بر ظهور اختلالات الکتروانسفالوگرافی کودکان مصروع بپردازیم. لذا تعداد 10 بیمار پسر(8-14) که مبتلا به صرعی عمومی بودن برای این تحقیقی انتخاب شدند. طرح کلی این تحقیق برگرفته از پژوهش ناکن و همکاران(1997) است به نحوی که نواقص و اشکالات موجود در این پژوهش و سایر پژوهش ها اصلاح شده است. بیمار تمام مدت 10 دقیقه قبل از شروع فعالیت بیمار درحالت نشسته و بدون حرکت بود و دستگاه الکتروانسفالوگرافی به ضبط فعالیت مغزی بیمار می-پرداخت بعد از 10 دقیقه بیمار شروع به رکاب زدن به مدت 2 دقیقه در مرحله گرم کردن با شدت 50 درصد ضربان قلب ذخیره می نمود سپس بعد از اتمام 2 دقیقه رکاب زدن را در همان مدت 2 دقیقه با شدت 60درصد ضربان قلب ذخیره ادامه می داد. این جریان با افزایش شدت به صورت پلکانی تا رسیدن بیمار به واماندگی ادامه داشت. همچنین پس از اتمام فعالیت بیمار به مدت 10 دقیقه استراحت غیرفعال در حالت نشسته به روی دوچرخه داشت در حالی که دستگاه الکتروانسفالوگرافی به ضبط جریانات مغز می پرداخت. پس از اتمام فعالیت 10 نمونه، پزشک متخصص به تفسیر نتایج حاصل از فعالیت بدنی پرداخت که با استفاده از نرم افزار spss نسخه11 داده های آماری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. این مطالعه اثر فعالیت بدنی هوازی منتخب را بر ظهور اختلالات الکترو انسفالوگرافی کودکان مبتلا به صرع عمومی بررسی کرده است. براساس داده های موجود حمله ی صرعی قبل از ورزش، حین ورزش و بعد از ورزش در کودکان مصروع مشاهده نشد که مطابق با نتایج ناکن (34) که مشابه با تحقیق حاضر بیماران تا حد واماندگی هیچگونه حمله ای را در قبل، حین و بعد از ورزش مشاهده نکرد. همچنین آریدا و همکاران(25) در اندازگیری حداکثر اکسیژن مصرفی در حیوانات هیچگونه حمله ی را در سه مرحله قبل حین و بعد از ورزش مشاهده نکردند. همچنین ناکن و همکاران (47) در طول 4 هفته فعالیت بدنی هوازی تغییر در تعداد حملات در بیمارن مصروع مشاهده نکردند و ارکسین (40) در مطالعه ای در زنان مبتلا به صرع مقاوم کاهش در حملات را مشاهده کردند. در این پژوهش هیچ حمله در 24 ساعت بعد از انجام تست ورزش مشاهده نشد. اختلالات در eeg به عنوان افزایش قابلیت پذیری عصبی مغز بیان می شود و ممکن است منجر به حملات بالینی شود. براساس داده های حاصله از تحقیق تنها در 2 بیمار از 10بیمار شرکت کننده در تحقیق کاهش در ظهور اختلالات eeg را مشاهده کردند اما به طور کلی میانگین اختلالات صرعی در طول ورزش نسبت به قبل از ورزش افزایش یافت که این افزایش معنادار نبود. اما در تحقیقی مشابه که ناکن(34) کاهش اختلالات را در کودکان مبتلا به صرع کانونی و عمومی مشاهده کرد که در بیمارن مبتلا به صرع عمومی به علت تعداد کم نمونه معنادار نبود و همچنین کوتز (65) و هارود (56) نشان دادند که ورزش تا سرحد واماندگی اثر طبیعی و معمولی بر eeg دارد به طوریکه پیشنهاد کردند که این کاهش ممکن است به دلیل افزایش غلظت gaba در نتیجه متابولیک اسیدوز شود اما در این بررسی ها نوع صرع بیماران ذکر نشده است. اکینمیک (50) گزارش داد که اختلالات در بیماران مبتلا به صرع عمومی به وسیله ورزش فعال می-شود.