چکیده مقدمه: مولتیپل اسکلروزیس بیماری مزمن پیشرونده سیستم عصبی مرکزی است که دارای علایم و عوارض ناتوان کننده از جمله خستگی و تعادل می باشد، که باعث اختلالات شدید و تاثیرات مخرب بر عملکرد روزانه ، فعالیتهای شغلی و اجتماعی و احساس خوب بودن عمومی در مبتلایان به این بیماری می گردد. از طرفی علایم متعدد ام اس تحت تاثیر یکدیگر و درمانهای دارویی گوناگون قرار می گیرند، لذا درمانهای غیر دارویی برای کنترل علایم مولتیپل اسکلروزیس پیشنهاد می گردد. هدف از این مطالعه مقایسه تمرینات استقامتی و مقاومتی برظرفیت عملکردی زنان مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس می باشد. روش تحقیق: این پژوهش یک مطالعه نیمه تجربی است و از نظر هدف کاربردی است. نمونه آماری تحقیق را 20 نفر از زنان مبتلا به ام اس با میانگین سنی95/6±9/30 سال با سطح پایین و متوسط بیماری edss?4 تشکیل دادند. بیماران به طور تصادفی دردوگروه قرار گرفتند. 10 بیماردر گروه تمرینات مقاومتی و 10 بیمار در گروه تمرینات استقامتی طبقه بندی شدند. دوره تمرین شامل 8 هفته، دو جلسه در هفته (16 جلسه) و هر جلسه تمرین شامل سه مرحله گرم کردن، تمرینات اصلی، سرد کردن بود. از مقیاس fss و تست رساندن عملکردی به ترتیب جهت اندازه گیری شدت خستگی و تعادل آزمودنی های دو گروه قبل و بعد از دوره تمرین استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد، تفاوت بین نمره شدت خستگی و تعادل بیماران مبتلا به ام اس قبل و بعد از دوره تمرین، در هردو گروه معنادار بود( 5./. < p) ، اما بین دو گروه تمرین تفاوت معنادار وجود ندارد (5./.> p). نتیجه گیری: بنابراین تمرینات مقاومتی و استقامتی می تواند شدت خستگی و تعادل افراد مبتلا به ام اس را بهبود دهد. از سوی دیگر عدم تفاوت معنادار بین نمره شدت خستگی و تعادل دو گروه بعد از تمرین، حاکی از تاثیر یکسان هر دو نوع تمرین بر بهبود خستگی و تعادل بیماران مولتیپل اسکلروزیس می باشد. کلید واژه: تمرینات استقامتی، تمرینات مقاومتی، شدت خستگی، تعادل، مولتیپل اسکلروزیس