به منظور مطالعه برخی از خصوصیات فیزیولوژیک مرتبط با قدرت منبع و هم چنین تجمع ماده خشک و قندهای محلول و انتقال مجدد آن ها به دانه های گندم تحت شرایط تنش رطوبتی ،آزمایش مزرعه ای در قالب طرح کرت های خرد شده بر پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار به اجرا در آمد. تیمارهای رطوبتی شامل: آبیاری کامل(شاهد) و قطع آبیاری در شروع مرحله پر شدن دانه در کرت های اصلی و چهار ژنوتیپ گندم مرودشت (حساس به تنش رطوبتی آخر فصل)، پیشتاز، لاین های 336 و dn-11(مقاوم به تنش رطوبتی آخر فصل) در کرت های فرعی قرار گرفتند. تنش رطوبتی اعمال شده سبب کاهش معنی دار عملکرد دانه و زیست توده، وزن هزار دانه و شاخص برداشت در ژنوتیپ های مورد بررسی گردید. در حالی که این تیمار اثر معنی داری بر روی تعداد سنبله در متر مربع و تعداد دانه در سنبله نداشت. در شرایط شاهد وتنش رطوبتی، عملکرد دانه ی لاین ها به طور معنی داری بیشتر از ارقام مرودشت و پیشتاز بود. در این شرایط، لاینdn-11بیش ترین و رقم مرودشت کم ترین عملکرد دانه را داشتند. روند تغییرات سرعت فتوسنتز، هدایت روزنه ای، غلظت کلروفیل a،b و کاروتنوئیدها، پروتئین های محلول و مقدار آب نسبی برگ پرچم پس از گرده افشانی کاهشی بود. تنش رطوبتی موجب افزایش معنی دار شیب کاهش این صفات در ژنوتیپ های مورد بررسی نسبت به شرایط شاهد شد. در هر دو شرایط رطوبتی مقادیر این صفات در لاین های 336 و dn-11 از ارقام مرودشت و پیشتاز بالاتر بودند، در چنین شرایطی دوام سطح سبز برگ لاین ها نیز از ارقام مورد بررسی بیش تر بود. در بین خصوصیات اندازه گیری شده در سطح منبع هدایت روزنه ای نسبت به عوامل غیر روزنه ای مانند غلظت کلروفیل a، کلروفیل b، کاروتنوئیدها، پروتئین های محلولهمبستگی بیش تری با سرعت فتوسنتز داشت. هم چنین همبستگی بین سرعت فتوسنتز و عملکرد دانه در ژنوتیپ های مورد بررسی معنی دار بود. تنش رطوبتی موجب افزایش مقدار و کارایی انتقال مجدد ماده خشک و قندهای محلول میان گره پدانکل در همه ژنوتیپ ها و میان گره پنالتیمیت در لاین های 336 وdn-11 شد. ظرفیت لاین های 336 و dn-11 برای استفاده از ذخایر ساقه و انتقال مجدد آن ها در مقایسه با رقم حساس مرودشت به طور معنی داری بیش تر بود. در بین میان گره های مورد بررسی، میان گره های زیرین علاوه بر داشتن وزن مخصوص و پتانسیل بالاتر برای تجمع مواد فتوسنتزی، میزان انتقال مجدد بالاتری نیز داشتند و میان-گره های پنالتیمیت و پدانکل به ترتیب از این نظر در رتبههای بعدی قرار گرفتند. با توجه به نتایج به دست آمده، لاین dn-11 با افت کمتر عملکرد دانه تحت شرایط تنش رطوبتی در مرحله پر شدن دانه ها نسبت به سایر ژنوتیپ ها مقاومت بیش تری داشت. علاوه بر این با توجه به نتایج به دست آمده احتمالاً در این سطح تنش رطوبتی نقش عوامل روزنه ای در کاهش سرعت فتوسنتز اهمیت بیش تری نسبت به عوامل غیر روزنه ای داشته باشد.