نام پژوهشگر: زهرا جهانشیری
زهرا جهانشیری معصومه شمس قهفرخی
آفلاتوکسین ها یک گروه پلی کتاید مشتق از فورانوکومارین ها هستند که توسط تعدادی از گونه های آسپرژیلوس تولید می شوند. در تحقیق حاضر اثر ممانعت کنندگی کورکومین، کوئرستین، اوگنول و لوتئولین بر رشد قارچ و در تولید آفلاتوکسین در آسپرژیلوس فلاووس با تاکید بر بیان ژنهای aflr, ver1,nor1, nada و cypa مورد بررسی قرار گرفت. اسپور های آسپرژیلوس فلاووس بوسیله روش tip culture در محیط کشت عصاره مخمر- سوکروز حاوی غلظت های معینی از مواد مورد نظر در دمای 28 درجه سانتیگراد بمدت 4 روز کشت داده شدند و وجود آفلاتوکسین b1 بصورت لکه های فلورسانس آبی رنگ کروماتوگرافی لایه نازک (tlc) زیر نور uv مشاهده شد. مقادیر آفلاتوکسین b1 تولید شده تحت تاثیر غلظت های مختلف مواد مورد آزمایش با استفاده از روش کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا (hplc) اندازه گیری شد. میزان بیان ژنهای aflr, ver1,nor1, nada و cypa در آسپرژیلوس فلاووس مجاور شده با غلظت های 250 و 1000 میکروگرم در میلی لیتر کورکومین و غلظت های 5/62 و 125 میلی گرم در میلی لیتر اوگنول توسط روش pcr real time بر روی rna ژنومی و با استفاده از پرایمرهای اختصاصی هر ژن بررسی شد. در تحقیق حاضر پس از مجاور سازی اسپورهای آسپرژیلوس فلاووس با کورکومین و اوگنول با غلظتهای ذکر شده در مدت 3 روز، مشخص شد که کورکومین در غلظت 500 میکروگرم در میلی لیترو اوگنول در غلظت 5/62 میکروگرم در میلی لیتر تا 50% باعث مهار رشد و کاهش تولید آفلاتوکسین در قارچ آسپرژیلوس فلاووس می گردند. نتایج حاصل از بررسی بیان ژن نشان داد که تمام ژن های مورد مطالعه در خوشه ژنی بیوسنتز آفلاتوکسین بطور قابل توجهی (log<?1.0) down regulate شده اند که به طبع آن نشان دهنده کاهش سطوح mrna می باشد که بیشترین اثر ممانعت کنندگی مربوط به ژن ver1 تحت تاثیر غلظت 125 میلی کرم در میلی لیتر اوگنول در آسپرژیلوس فلاووس بوده است و کمترین اثر ممانعت کنندگی مربوط به ژن aflr تحت تاثیر غلظت های مختلف کورکومین و اوگنول بوده است. آنالیز آماری نتایج به دست آمده در رابطه با مهارتولید آفلاتوکسین b1 با استفاده از روش آنالیز واریانس یک طرفه (anova) نشان داد که تفاوت کاهش بیان ژن در غلظت های کورکومین و اوگنول نسبت به نمونه استاندارد در بیشتر موارد در سطح کمتر از 05/0 معنی دار بوده است. نتایج حاصل از بررسی اثر سایتوتوکسیسیتی اوگنول و کورکومین روی سلول های نوروگلیا، تاثیر ضعیف اوگنول را روی فعالیت متابولیکی سلول ها نشان داد و با توجه به قدرت آنتی اکسیدانی بالای اوگنول با توجه به نتایج تست frap، مشخص شد که اوگنول ماده مناسبی برای استفاده جهت کنترل تولید آفلاتوکسین نسبت به کورکومین می باشد.