نام پژوهشگر: قباد عبداللهی آرپناهی
قباد عبداللهی آرپناهی محمد قربانی
آب عامل و محرک اصلی کشاورزی جهان به شمار می رود، به همین دلیل حدود 70 درصد آب مصرفی جهان به آبیاری اختصاص داده شده است، بنابراین آب به عنوان یکی از نهاده های اصلی تولید محصولات کشاورزی جایگاه خاصی در توسعه پایدار این بخش در کشور دارد. با توجه به اینکه علت اصلی تقاضای زیاد آب کشاورزی در کشور برگرفته از اختلاف زیاد میان قیمت تمام شده آب و ارزش نهایی آن است، در نتیجه کشاورزان برای آنکه سود خود را حداکثر کنند درصددند تا قیمت تمام شده آب را به ارزش نهایی آن برسانند. حوضه ی آبریز کارون در جنوب غربی ایران واقع است و بیش از ?? درصد از آب سطحی کشور را دارا می باشد، در نتیجه بدست آوردن ارزش نهایی آب در این حوضه از اهمیت بالایی برخوردار است. منطقه مورد مطالعه در این تحقیق حوضه ی آبریز شهرستان شوشتر است، که داده های مورد نیاز به صورت میدانی با پرسش از 170 کشاورز جمع آوری شده است. در این تحقیق ابتدا فرض وابستگی همزمان بین جملات اخلال جهت استفاده از سیستم معادلات به ظاهر نامرتبط آزمون گردید، سپس با توجه به رد این فرض، برای برآورد توابع مختلف، به دلیل همبستگی متغیرهای مستقل به هم، جهت بدست آوردن ضرایب کارا، از روش حداقل مربعات تعمیم یافته(gls) به جای حداقل مربعات معمولی(ols) استفاده شد. سپس ارزش نهایی آب در سه منطقه؛ حاشیه فرعی رود گرگر، حاشیه اصلی رود کارون(مناطق کوشکک و جنت مکان) و حاشیه فرعی رود شطیط محاسبه شد. نهایتاً در پنج سناریو، اثر تغییرات قیمت آب و مقدار آب، تغییرات هزینه آب با فرض ثابت بودن قیمت آب و سایر عوامل، تغییر همزمان در قیمت و هزینه آب با فرض ثابت بودن سایر شرایط، تغییرات ارزش محصول ناشی از تغییر قیمت و یا عملکرد محصول و تغییرات اقلیمی بر ارزش نهایی آب محاسبه شد. در انتها نیز با توجه به نتایج بدست آمده، سیاست های پیشنهادی ارائه گردید.