نام پژوهشگر: عباس رضایی استخروییه

بررسی تاثیر کم آبیاری (di) و خشکی موضعی ریشه (prd) بر اجزاء عملکرد و کارآئی مصرف آب (wue) گیاه ذرت
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شهید چمران اهواز - دانشکده مهندسی علوم آب 1391
  عباس رضایی استخروییه   عبدالرحیم هوشمند

کمبود آب یکی از مهمترین فاکتور های محدود کننده محصولات کشاورزی در جهان است. روشهای مختلف کم آبیاری، راه حل مناسب برای صرفه جوئی در آب آبیاری می باشند. جهت بررسی تاثیر کم آبیاری سنتی، کم آبیاری تنظیم شده و خشکی موضعی ریشه بر عملکرد، اجزاء عملکرد و کارآئی مصرف آب گیاه ذرت تحقیقی اجرا گردید. این تحقیق در سال 1389 در دانشگاه شهید باهنرکرمان، به صورت بلوک های کامل تصادفی با یک تیمار شاهد (آبیاری کامل)، 18 تیمار کم آبیاری و در سه تکرار انجام شد. تیمارهای کم آبیاری عبارت بودند از: کم-آبیاری سنتی (آبیاری با50% و 75% نیاز آبی گیاه)، آبیاری جویچه ای یک در میان ثابت و متغیر(آبیاری با 50% نیاز آبی گیاه) و خشکی موضعی ریشه (prd) (آبیاری با 50% نیاز آبی گیاه) با جابجایی جویچه های مرطوب در فواصل 14، 28 و 42 روز. تیمار های کم آبیاری در مراحل مختلف رشد گیاه (تمام دوره رشد، رشد رویشی و رشد زایشی) انجام شدند. بیشترین عملکرد علوفه خشک برابر 15423 و کمترین آن برابر با 5176 کیلوگرم در هکتار به ترتیب در تیمار خشکی موضعی ریشه با جابجائی جویچه های مرطوب در هر آبیاری (14 روزه) در مرحله دوم رشد گیاه و تیمار خشکی موضعی ریشه با جابجائی جویچه های مرطوب بعد از سه آبیاری (42 روزه) در تمام دوره رشد گیاه بدست آمد. بیشترین عملکرد دانه 12115 کیلو گرم در هکتار به تیمار خشکی موضعی ریشه با جابجائی جویچه های مرطوب در هر آبیاری (14 روزه) در مرحله دوم رشد گیاه و کمترین آن برابر7163 به تیمار خشکی موضعی ریشه با جابجائی جویچه های مرطوب بعد از سه آبیاری (42 روزه) در مرحله دوم رشد گیاه اختصاص داشت. بیشترین عملکرد بیولوژیکی برابر با 32431 کیلوگرم در هکتار به تیمار آبیاری جویچه-ای یک در میان ثابت در مرحله اول رشد گیاه و کمترین آن برابر با 17654 به تیمار خشکی موضعی ریشه با جابجائی جویچه های مرطوب بعد از سه آبیاری (42 روزه) در مرحله دوم رشد گیاه تعلق داشت. کارآئی مصرف آب (کیلوگرم عملکرد دانه به ازاء یک متر مکعب آب) برای تیمار شاهد (آبیاری کامل) برابر 16/1 و برای تیمار خشکی موضعی ریشه با جابجائی جویچه های مرطوب در هر آبیاری (14 روزه) در تمام مراحل رشد گیاه برابر13/2 بدست آمد. کارآئی مصرف آب (نسبت عملکرد بیولوژیکی به آب) برای تیمار شاهد (آبیاری کامل) برابر 57/2 و برای خشکی موضعی ریشه با جابجائی جویچه های مرطوب بعد از دو آبیاری (28 روزه) در تمام مراحل رشد گیاه برابر 6 حاصل شد. بر اساس نتایج بدست آمده، برای برداشت بیشتر دانه، کم آبیاری به روش خشکی موضعی ریشه با جابجائی جویچه های مرطوب بعد از یک دور آبیاری (14 روزه) بهترین روش برای گیاه ذرت تشخیص داده شد. اما برای عملکرد بیولوژیکی بیشتر، مناسبترین روش اعمال کم آبیاری، خشکی موضعی ریشه با جابجائی بعد از دو دور آبیاری (فاصله 28 روزه) می باشد.