نام پژوهشگر: محمد رضا فتح الهی

تأثیر اندازه ریزنمونه و منبع هیدروکربن بر روی زنده مانی مریستم کشت شده گلابی سالیسیفولیا(pyrus salicifolia
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تبریز - دانشکده کشاورزی 1390
  محمد رضا فتح الهی   علی موافقی

گلابی سالیسیفولیا گونه بومی منحصر به فردی از مناطق شمال غربی ایران است که به خاطر مقاومت به شرایط نامساعد خاکی و آب و هوایی، می تواند در کشت و به نژادی پایه های گلابی نقش آفرین باشد. از این گونه به خاطر دارا بودن برگ های دراز و شبیه به بید و مقاومت به خشکی، در فضای سبز و طراحی پارک ها نیز می توان استفاده نمود. به کارگیری روشی مناسب و سریع برای زدودن آلودگی های ویروسی، باکتریایی و قارچی از گیاهان تولیدی در فرایند کشت بافت در این گونه گلابی، نخستین گام در به کارگیری این گیاه خواهد بود. از میان روش های رایج در ریزازدیادی، کشت مریستم به عنوان روشی موثر در کاهش آلودگی ها و ایجاد پایه های سالم در گیاهان شناخته شده است. تاکنون گزارشی درباره کشت مریستم گونه p.salicifolia ارایه نشده است. در نخستین گام برای پی ریزی پژوهش های کاربردی، مناسب خواهد بود که رفتار این گیاه در جدا سازی و بنیان گذاری کشت مریستم (با اندازه های مختلف) سنجیده شود. در این تحقیق اثر سه عامل بر زنده مانی مریستم کشت شده ی p.salicifolia در شرایط درون شیشه ای مورد بررسی قرار گرفت. اول اثر نوع منبع کربو هیدرات مورد مطالعه قرار گرفت که از دو کربوهیدرات ساکارز و سوربیتول (در غلظت 30 گرم در لیتر)استفاده شد. ثانیاً اثر اندازه اپکس برداشته شده که منظور تعداد آغازنده های برگی همراه مریستم است، بررسی گردید. سومین عامل تاثیر وجود یا نبود جیبرلین در زنده مانی و برگ زایی مریستم بود. هچنین میزان برگ زایی و پلاستوکرون در طی 4 هفته بعد از کشت محاسبه گردید. نتایج به دست آمده نشان داد که تاثیر گذاری سوربیتول در فرایند کشت مریستم این گونه بهتر از ساکارز می باشد. و در همه تیمارهای حاوی سوربیتول زنده مانی بیشتری دیده شد. با آن که کم ترین میزان زنده مانی در مریستم های دارای یک آغازنده برگی مشاهده شد اما مریستم با دو و سه آغازنده برگی در محیط حاوی سوربیتول و جیبرلین تأثیر برابری در زنده مانی مریستم داشتند. و هر دو درصد بالایی از زنده مانی را نشان دادند. میزان برگ-زایی در تیمار های دارای جیبرلین در طول چهار هفته بعد از کشت نسبت به بقیه کمتر بود. در این آزمایش مشخص شد که میزان پلاستوکرون در نمونه های کشت شده نسبت عکس با حضور جیبرلین دارد. در میان تیمار ها، مریستم با یک آغازنده برگی در محیط حاوی سوربیتول و بدون جیبرلین کم ترین میزان پلاستوکرون را نشان داد. همچنین بیشترین میزان پلاستوکرون در مریستم کاشته شده با یک آغازنده برگی در محیط دارای ساکارز و جیبرلین مشاهده گردید.