نام پژوهشگر: بنت الهدی فتحی

اذکار وارده در قرآن و حدیث و نقش آن در تهذیب اخلاق
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشکده اصول الدین 1390
  بنت الهدی فتحی   منصور پهلوان

تمامی ادیان الهی دارای آموزه های دینی خاصی برای پیروان خود می باشند. در این میان اسلام در تمام ابعاد زندگی وارد شده و توصیه هایی برای سعادت و رستگاری انسان ارائه نموده است و طریقتی کامل و همه جانبه را که تمامی استعدادهای کمالی انسان را به منصه ظهور بیاورد را در پیش راه انسانها قرار داده است. با بررسی آگاهانه و حکیمانه توصیه های الهی و عمل به آنها نه تنها نیازهای روحی و جسمی و مادی و معنوی فرد بلکه اجتماع بشریت برآورده گردیده و سعادت جامعه بزرگ انسانی تامین می گردد. از دیدگاه قرآن و سنت تاثیر ذکر در کمال انسان امری انکار ناپذیر می باشد و مانند روح بر پیکره اعمال انسان می باشد. با توجه به اینکه تعاریف قرآنی و روایی که از ذکر گردیده و ذکر و یاد خداوند جزء مهمترین عوامل سعادت دنیوی و اخروی فرد و اجتماع شناخته شده ، لذا این پژوهش بر آن است تا مفاهیم مختلف ذکر و اذکار ماثوره از اهل بیت (علیهم السلام ) را از ابعاد مختلف علمی و کاربردی مورد بررسی قرار داده و شناخت کاملی از نظر قرآن و روایات نسبت به مفهوم ذکر و آثار آن و فواید اذکار ماثوره ارائه نماید . سوالات اصلی این است که نقش ذکر در اصلاح فرد و جامعه چیست ؟ و تأثیر ذکر در تعالی انسان و رستگاری اخروی او چه میزان است ؟ برای پاسخ به این سوالات مباحثی به شرح زیر بیان می گردد : مفهوم ذکر از دیدگاههای گوناگون ، انواع ذکر و اهمیت آن ، فواید و آثار ذکر ، موانع ذکر و معرفی و تأثیر اذکار مأثوره و .... لذا با روش کتابخانه ای و با استفاده از متون مختلف اسلامی موضوع مورد بررسی قرار داده شد و نتایج این بررسی حاکی از آن است که یکی از نیازهای اساسی انسان ، معنویت و ارتباط با خداست که شناخت و تسلط به این نیاز همواره موجب توفیق آدمی در مراحل گوناگون زندگی و در همه زمینه ها بوده است . بررسی آیات و روایات و نیز نظریات دانشمندان اسلامی نشان می دهد که ذکر و دعا اثر مثبتی و مستقیم براصلاح فرد و جامعه و تعالی و رستگاری انسان دارد .