نام پژوهشگر: آزاده سیدعسکری

مرکز طراحی پوشاک ایرانیان
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه گیلان - دانشکده معماری 1390
  آزاده سیدعسکری   عباس ترکاشوند

از اولین آثار جدایی طلبی انسان اولیه از زندگی حیوانی می توان به توجه وی به استفاده ی آگاهانه از ابزار و نیز گرایش وی به ارائه-ی جسمی کامل تر و یا متفاوت از وضع موجود خویش را نام برد. لباس جزو اولین هنرها و اولین ابزار جلوگیری از یکنواختی بود، لذا غیر از مسئله ی پوشش وظیفه ی دیگری را نیز به عهده داشته است. پدیدآمدن پوشاک امری تصادفی و یا خواستی فردی نبوده، پوشاک از دیر باز بر مبنای تفکرات و نیازهای اقلیمی، مادی و معنوی اقوام بوجود آمد و آینه ی تمام نمایی از تاریخ زندگی بشر شد و در طی قرون و اعصار در سرزمین های گوناگون شکل گرفت و تحول یافت. تغییر پی دی پی پوشاک در طول تاریخ و گوناگونی آن در گستره ی حیات بشر در چهارچوب فرهنگ هر قوم بوده است، تا آنجا که این امر مظهر ذوق و سلیقه اقوام بشمار می آید. در هر حال منشا لباس هر چه باشد نکته آن است که استفاده از لباس یک ضرورت است، ولی در هر موقعیتی یکی از این ضرورت ها اهمیت بیشتری پیدا می کند بنابراین وضعیت پوشاک نیز بر همین اساس دچار تغییرات می شود.و این تغییرات نمایان گر اوضاع و احوال جامعه ، نحوه و فرهنگ زیست، و آداب و رسوم موجود درآن جامعه است. نظم و هماهنگی پوشاک دوران باستان، در قرون وسطی جای خود را به شکل و ظاهری شکوهمند داد، در عهد رنسانس پر زرق و برق شد و صورتی تجملی پیدا کرد و سپس در عصر نوین شکلی نامشخص و رمزگونه به خود گرفت. در ایران باستان همواره لباس اهمیت بالایی داشته و با دقت خاصی طراحی می شده است. طراحی لباس در ایران از دوران قبل از آریایی ها تا زمان ماد ها و هخامنشیان وبا اوج گیری در زمان ساسانی و سپس افول تدریجی آن تاپایان دوره ی پهلوی روند خاص خود را داشته است. از آغاز دوران صفوی تا پایان دوران پهلوی با ورود مدرنیته به ایران و گسترش تبلیغات دنیای غرب، استفاده و الگو برداری از پوشاک و تولیدات آنان رواج یافت.. این مسئله به جایی رسید که طراحی لباس در تقلید از فرم های خارجی خلاصه می شده است. این امر باعث بی توجهی به طراحان لباس داخلی و در نتیجه از بین رفتن این امر و حرفه ی مهم در عرصه ی پوشاک شد و جامعه ی ما در این زمینه از حالت توسعه ی تولید، روند مصرفی به خود گرفت. با توجه نبودن فضایی منسجم و مناسب برای طراحان ایرانی جهت ارائه ی طراح های مناسب و کمک به سامان بخشیدن به امر پوشاک در ایران، مرکز طراحی پوشاک ایرانیان در دو بخش اصلی طراحی و نمایش، ارائه شد.این بنا مکانی مناسب برای ایجاد ارتباط و تعامل طراحان و مردم با یکدیگر در راستای بارور ساختن موضوع پوشاک، این امر مهم ملی- فرهنگی است. این پروژه شامل سه بخش شناخت، روند طراحی و طرح نهایی می باشد. بخش اول دارای شش فصل است که در فصل اول آن به علت و اهمیت انتخاب موضوع و نحوه ی انجام پروژه پرداخته شد. در فصل دوم این بخش پیشینه ای اجمالی از موضوع پوشاک، در دنیای باستان و ایران زمین آمده است و در فصل سوم شناخت موضوع و مفاهیم وابسته و تاثیرگذار در آن مورد بحث قرارگرفته است. فصل چهارم اشاره ای به رابطه ی بین طراحی لباس و معماری داشته و خصوصیات فضاهای مناسب برای پاسخگویی به نیازهای کاربران مجموعه هایی این چنینی، خصوصا از دیدگاه روان شناسانه، بیان شده است.در فصل پنجم به علت عدم وجود چنین مجموعه ای در ایران، به بررسی چند نمونه ی خارجی با فضاهای مشابه پرداخته شد و در نهایت فصل ششم این بخش شامل اطلاعات بستر طرح خصوصا اقلیم برای کمک به طراحی می باشد بخش دوم شامل سه فصل می باشد که در فصل اول مجموعه و نظامی از داده ها که در طراحی القا شده با عنوان مبانی نظری طرح آورده شده است و در فصل دوم سازماندهی فضاها برای هماهنگی آنان با نیازهای کاربردی و نیز ابعاد و اندازه های در نظر گرفته شده برای هر فضا، با عنوان برنامه ریزی فضایی مشخص شده است. در فصل سوم این بخش نیز به چگونگی طراحی مجموعه ی طراحی لباس از جمله تحلیل روابط و فضاها، بررسی ضوابط موجود و نهایتا شکل گیری کل ساختمان، پرداخته شده است.