نام پژوهشگر: مرضیه سخاوتی
مرضیه سخاوتی حسن سلیمی
پی گیری گفت و گوی بین الادیانی - از طریق سازمانها و نها دهای غیر دولتی و بین المللی - عمری بیش از 100 سال دارد که تصمیم سازان قدرت با باور به اهمیت و نقش دین و تمدن در ایجاد رابطه ی مسالمت آمیز و کاهش تنش در روابط بین الملل وارد دیالوگ ادیان و گفت و گوی بین الادیانی شده اند . گفت و گوی بین الادیانی اگر چه امری فراتر از رابطه میان دولت ها است اما در دنیای امروز این دولت ها ، تصمیم سازان و صاحبان قدرت می توانند روند گفت و گو را تسهیل و هموار نمایند . ضرورت دنیای امروز موجب گشته است که پیروان ادیان گوناگون به جای دامن زدن به اختلافات بکوشند براشتراکات تکیه کنند و باب گفت و گو را بایکدیگر بگشایند . از جمله مشخصه های جهانی زندگی اجتماعی کشمکش میان گروه هاست . نه می توان از آن اجتناب کرد و نه می توان آن را از سرشت و سرنوشت بشر جدا نمود . براین اساس سیاستمداران 3 راهبرد را برای فروکش کردن تنش پیش بینی کرده اند: الف)راهبردهای بازدارندگی و انکاربازدارنده ب) راهبردهای توسعه ی اقتصادی و دموکراتیزیسیون ج) راهبرد گفت و گو گفت و گوی ادیان یکی از موثرترین موثرترین راهکارها برای برقراری صلح است .کارشناسان ادیان مختلف جهان همواره به دنبال راهی برای نزدیکی به یکدیگر هستند. گفت و گوی موثر ادیان را راهکاری برای ایجاد این نزدیکی و برقراری صلح در جهان می دانند. گفت و گو زمینه ای برای رفع سوء تفاهم ها و دستیابی و به نقاط مشترک است که در نتیجه منجر به نزدیکی هرچه بیشتر و در نهایت صلح و آرامش می شود . گفت و گو باعث حل اختلاف میان ادیان و ملت ها می شود. یکی از راه های حل اختلاف میان ملت ها گفت و گو با شیوه های صلح آمیز و به دور از اختلاف است ، این گفت و گو ها عاملی است در برقراری آرامش ملت ها که در نهایت نادانسته از طریق گفت و گو به دانسته ها تبدیل می شود . هدف ادیان مختلف از گفت و گو رسیدن به نقاط مشترک برای صلح پایدار است ، همواره در بررسی تاریخچه ادیان یک نزاع تلخ وجود دارد که در طول قرون ادیان مختلف دربرابر اختلافاتی که به وجود میآمد، برخوردهایی داشتند که به فجایع بزرگ منجر شده است . در تمام درگیرهای دین به عنوان ابزار مهمی برای این درگیری ها مطرح بوده است . حال با گذشت قرون و به بلوغ رسیدن جوامع بشری، به جای جنگ و خونریزی ، مسئله گفت و گو به میان آمده است . پژوهش حاضر با محور قرار دادن " گفت و گو" به عنوان یکی از راه حلهای موجود در کاهش کشمکش، قصد دارد به این پرسش پاسخ دهد که ؛ گفت و گوی بین الادیانی چه تأثیری بر کشمکش های بین المللی دارد؟ این تمایل به گفت و گو را به وضوح می توان میان ادیان مختلف ابراهیمی و غیر ابراهیمی با برگزاری و شرکت در اجلاس های جهانی و همینطور میان جهان اسلام و غرب در چند دهه ی اخیر مشاهده نمود. در دهه های اخیر ایران هم از جمله کشورهایی بوده است که تمایل جدی در گفت و گو با ادیان دیگر داشته است . اگر چه این گفت و گو گاهی با اهداف مصلحت اندیشانه در جهت منافع ملی صورت گرفته است ولی می توان نتایج آن را در دوره هایی که این رویکرد در آن تقویت شده ، با دیگر دولتهای شکل گرفته بعد از انقلاب اسلامی ایران مشاهده کرد . به عنوان مثال در فاصله زمانی سال های 1384-1376 ، ایران توجه زیادی به این امر نشان داد و باشرکت در اجلاس های مختلف از جمله اجلاس های 1999، 2004، 2009 پارلمان ادیان جهان به این تمایل خود جامه ی عمل پوشانید .