نام پژوهشگر: مریم زرگران

تعیین روابط مشخصه مهندسی پارامترهای جنبش نیرومند زمین و شدت ایریاس برای کاتالوگ ایران
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله - پژوهشکده زلزله شناسی 1390
  مریم زرگران   انوشیروان انصاری

برای اهداف طراحی مهندسی، ویژگی برجسته ی جنبش زمین در اثر زلزله، بوسیله ی "پارامترهای مشخصه‎ی مهندسی" ارزیابی می شود. با توجه به اینکه بدلیل پیچیدگی پروسه ی گسلش و ایجاد زلزله، انتشار موج زلزله، پاسخ سایت و...، استخراج یک معادله ی قطعی با دقت بالا برای پیش بینی پارامترهای جنبش نیرومند زمین در اثر زلزله غیر-ممکن است، روابط پیش بینی مشخصه ی جنبش زمین نوعاً با استفاده از تحلیل های آماری اطلاعات زلزله ها بدست می آیند. این روابط پیش بینی تجربی نقشی اساسی در تخمین ویژگی های مهندسی جنبش زمین در زلزله های احتمالی آینده بازی می کنند. در این پایان نامه پارامترهای محتوای فرکانسی (پریود طیفی غالب، پریود طیفی غالب هموار شده، پریود طیفی میانگین و پریود میانگین)، مدت تداوم زلزله (مدت تداوم اصلی، مدت تداوم ناحیه ای و مدت تداوم موثر) و شدت ایریاس مورد محاسبه و بررسی قرار گرفته است.به منظور استخراج روابط مشخصه ی پارامترهای جنبش نیرومند زمین، پس از تصحیح رکوردهای شتاب سازمان تحقیقات ساختمان و مسکن و محاسبه ی پارامترهای جنبش زمین (محتوای فرکانسی و مدت تداوم زلزله و شدت ایریاس) برای این رکوردها، کاتالوگ جنبش زمینی از مجموع این داده ها و نیز اطلاعات کاتالوگ حوادثی که از ترکیب و ادغام اطلاعات لرزه ای مربوط به آژانس های مختلف زلزله در این پایان نامه تشکیل شد، شکل گرفت. با توجه به تعدد منابعی که اطلاعات لرزه ای را گزارش میکنند، وجود چنین منبع واحدی که مجموع اطلاعات آژانس‎های معتبر را در بر بگیرد می تواند در دیگر کاربردهای مهندسی و مباحث تحلیل خطر و ... مفید باشد. در مرحله ی آخر، به روش رگرسیون جذر مجموع مربعات خطا روی داده هایی مثل بزرگای زلزله و فاصله ی چشمه تا ایستگاه، ضرایب روابط مشخصه ی پارامترهای جنبش نیرومند زمین استخراج شد و نتایج آن با نتایج مرجع jongwon lee 2009 -که مربوط به داده های غرب امریکا است- برای دو شرایط ایستگاهی سنگ و خاک مقایسه شد. طبق روابط پیش‎بینی بدست آمده مدت تداوم اصلی داده های ایران و داده های آن مرجع با افزایش فاصله از چشمه و با افزایش بزرگا افزایش می یابد. ولی مدت تداوم اصلی داده های ایران از داده های wus در هر بازه ی بزرگا بیشتر است. طبق روابط پیش بینی هر دو مدت تداوم ناحیه ای و موثر با فاصله گرفتن از چشمه کاهش می یابند ولی با افزایش بزرگا افزایش می یابند. در روابط پیش بینی این دو مدت تداوم برای خاک تا قبل از40 کیلومتر مقدار ناحیه غرب امریکا بیشتر از ایران است ولی در مناطق با شرایط ایستگاهی سنگ، مقدار ایران برای مدت تداوم ناحیه ‎ای تقریباً برابر غرب امریکا است و برای مدت تداوم موثر، ایران کلاً مقدار بیشتری دارد. در مورد محتوای فرکانسی، روابط تجربی بدست آمده نشان داد که هر چهار محتوای فرکانسی پریود طیفی غالب، پریود طیفی غالب هموار شده، پریود طیفی میانگین و پریود میانگین با افزایش فاصله از چشمه و با بزرگا افزایش می-یابند. مقادیر محتوای فرکانسی مرجع مذکور و این پایان نامه تقریباً باهم مطابقت خوبی در خاک و سنگ و به ازای بزرگا‎های مختلف نشان می دهد فقط در فواصل دورتر کمی اختلاف بیشتر می شود. افزایش مقادیر پریود ناحیه غرب امریکا در فواصل دورتر از چشمه سریعتر از مقادیر ایران است. شدت ایریاس نیز با فاصله از چشمه کاهش و با افزایش بزرگا افزایش می یابد. همچنین داده های ایران شدت ایریاس کمتری نسبت به داده های wus نشان دادند.