نام پژوهشگر: حسین حبیب زاده
حسین حبیب زاده فضل ا... احمدی
چکیـده مقدمه: حرفه ای شدن از مباحث اساسی در پرستاری است. در سالهای اخیر سازمان های مراقب سلامتی در سطوح ملی بر حرفه ای شدن در پرستاری توجه و تأکید کرده اند. تحولات سریع در محیط های مراقبت بهداشتی، سازمانها را جهت طراحی سیستم ارائه مراقبت ابداعی و خلاق تحریک می کند. طراحی و اجرای مدلهای جدیدی از حرفه ای شدن پرستاری جهت برآوردن این نیاز در سازمان های بهداشتی درمانی پیشنهاد می شود. به دلیل فقدان مدل ارتقاء حرفه پرستاری درایران وبا توجه به فقدان اطلاعات تحقیقی و مستندی که به روشن سازی این عرصه کمک نماید، انجام تحقیقی در زمینه تبیین فرایند حرفه ای شدن ، ضروری به نظر می رسید تا با ارایه الگویی بر اساس تجربیات پرستاران ایرانی، شایستگی های پرستاران حرفه ای جهت سازماندهی و اجرای مراقبت های با کیفیت بالا ارتقا یابد. هدف: مقصود از از انجام این مطالعه عبارت است از تبیین فرایند حرفه ای شدن پرستاری و طراحی الگوی حرفه ای شدن در پرستاری ایران. روش: این مطالعه در بخش اول با به کارگیری روش تحقیق کیفی (گراندد تئوری)، نئوری زمینه ای پویائی هویت حرفه ای،ارائه و در مرحله بعد، بر اساس این نظریه، مدلی خاص (به روش واکر و اوانت) به نام مدل ارتقاء حرفه پرستاری را طراحی و معرفی کرده است. نتایج: نتایج این مطالعه در دو بخش ارائه شده است. در بخش اول داده ها نشان دادند فرایند حرفه ای شدن پرستاری، فرایند "تعالی حرفه ای پویایی" است که با ادراک و احساس "هویت حرفه ای مخدوش" شروع می شود و با تلاشی پیگیر در راستای نیل به شاخص های حرفه ای شدن، قالبی بنام "پویائی هویت حرفه ای" را شکل داده و در نهایت بدنبال آرمانی بزرگتر به نام "هویت حرفه ای مطلوب و شایسته" پایان می پذیرد. نتایج نشان داد فرایند حرفه ای شدن متاثر از عوامل و شرایط گوناگون زمینه ای شامل حمایت و اعتقادات و باورها و مفاهیم مشخص انگیزه و نگرش، توسعه علمی، تحقیقاتی در پرستاری، اخلاق، معنویت و پرستاری، کسب قدرت و توسعه ارتباط با جامعه می باشد. در بخش دوم بر اساس مفاهیم مستخرج از نظریه تحقیق و بر اساس روش سه مرحله ای واکر و اوانت مدل ارتقاء حرفه پرستاری، در شش گام; تشکیل شورای رهبری حرفه، تشکیل کمیته استراتژیک ارتباط حرفه با جامعه، تشکیل کمیته استراتژیک اصلاح فرهنگ و ساختار سازمانی، تشکیل کمیته استراتژیک اصلاح آموزش پرستاری، تشکیل کمیته استراتژیک توسعه تحقیقات و پایش نتایج; طراحی و معرفی گردید. بحث و نتیجه گیری: شناخت پدیده حرفه ای شدن و روشن سازی مسیر آن، بسیار ضروری و مبنای توسعه رشته پرستاری است. چرا که برای توسعه تمامی حرفه ها ، ابتدا باید فرایند حرفه ای شدن آن تبیین گردد. با به کارگیری راهکارهای عملیاتی (شش گانه) ارائه شده درمدل می توان به ارتقاء حرفه امیدوار بود و چشم انداز روشن، جامع و رو به جلویی را برای پرستاری ترسیم نمود.