نام پژوهشگر: حمیدرضا چتربحر

بررسی ساختار خط ثلث و تاثیر آن بر نشانه نوشته های فارسی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شاهد - دانشکده هنر 1390
  حمیدرضا چتربحر   عبدالرضا چاریی

یکی از زیبا ترین طلیعه های هنر دوره اسلامی، در خوشنویسی جلوه گر شده است و خط ثلث نیز به عنوان یکی از شیوه های خوشنویسی، از زیبایی ها وامکانات فراوانی برخوردار است. خط ثلث یکی از پرکاربردترین و انعطاف پذیرترین خطوط، در میان انواع خوشنویسی است که همچنان نیز مورد استفاده است. این خط تاثیرات زیادی بر طراحی نشانه نوشته های فارسی نیز داشته است. در این پژوهش حروف و ترکیبات خط ثلث، امکانات و ویژگی های این خط در ترکیب و ویژگی های آن برای استفاده در طراحی گرافیک مورد بررسی قرار گرفت. در بخش اول، خط ثلث، حروف و ویژگی های حروف، ابعاد و اندازه های آنها و سایر مباحث مربوط به شناخت اقلام خوشنویسی مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت و سپس به بررسی انواع ترکیب و قابلیت های ترکیب پذیری خط ثلث پرداخته شده است. در بخش دوم این پژوهش، از میان نشانه نوشته های فارسی که در طراحی آنها ازخط ثلث بهره گرفته شده بود، ده نشانه نوشته انتخاب گردید. سپس با توجه به یافته های بخش اول، ترکیب بندی نشانه نوشته ها بر اساس اصول تجسمی بررسی شد و تغییرات و شباهت های حروف ثلث و ترکیبات این نشانه نوشته ها نسبت به خط ثلث بررسی و تحلیل گردید.